Niedawno rozmawiałem z przedstawicielami Lubelskiego Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych, muszę przyznać, że zadziwił mnie ich stosunek do kolei. Nasze poglądy były bardzo rozbieżne. Zainspirowany tą rozmową postanowiłem przedstawić obraz PKP z mojej perspektywy- osoby niepełnosprawnej ruchowo w stopniu umiarkowanym.
Zacznijmy od początku. Dla kolejarzy niepełnosprawny do 26 roku życia jest dzieckiem, z tego tytułu przysługuje mu zniżka w wysokości 78% we wszystkich rodzajach pociągów w drugiej klasie przy przejeździe na trasie miejsce zamieszkania- szkoła, szkoła wyższa, zakład rehabilitacji. Gdy jeszcze mi ona przysługiwała teoretycznie wymagano okazania pełnego orzeczenia, z uwagi na brak jakichkolwiek zabezpieczeń w legitymacjach wydawanych przez Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności, obecnie po unowocześnieniu legitymacji jest to zbędne. Po przekroczeniu magicznej bariery 26 lat przechodzimy z kategorii dziecka niepełnosprawnego do kategorii rencisty, który jest uprawniony do skorzystania w ciągu roku z dwóch (jednego ,,tam” i jednego ,,z powrotem”) przejazdów z ulgą 37%. Jednak jest ona zarezerwowana dla członków Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz 13 podobnych organizacji wymienionych w ustawie; w pozostałych przypadkach płacimy 100% kosztów biletu.
Odrębną sprawą jest asysta. Wszystkie spółki przewozowe świadczą usługę asystenta osoby niepełnosprawnej. W zależności od rodzaju stacji udzielają jej: ochroniarze, funkcjonariusze SOK (na dużych stacjach węzłowych) lub manewrowi (na mniejszych stacjach nieochranianych na stałe). Nie wszystko jednak działa jak należy. Główna spółka przewozowa PKP Intercity od połowy 2017 roku przeniosła swoją infolinię pod numer Premium płatny 1,29 brutto za minutę połączenia. Biorąc pod uwagę konieczność przedyktowania konsultantowi trasy, przystanków i numerów poszczególnych połączeń możemy otrzymać słony rachunek od operatora. Tę niedogodność da się jednak obejść: jeśli podróżujemy z różnymi przewoźnikami wystarczy że zgłosimy podróż u jednego z nich. W tym wypadku warto wiedzieć, że firma Polregio zawiadująca pociągami osobowymi posiada skierowaną do niepełnosprawnych bezpłatną infolinię oraz 16 zwykłych stacjonarnych numerów, pod którymi można załatwić wszystkie sprawy związane z przewozami. Po zgłoszeniu przewozu niepełnosprawny musi stawić się w czytelnie oznakowanym miejscu hali dworca na pół godziny przed odjazdem pociągu. Tam czeka już kolejarz, który przeprowadzi niepełnosprawnego przez torowisko przejściem służbowym bez konieczności wchodzenia na wiadukt, pomoże wsiąść do wagonu i zaniesie bagaże do przedziału. W moich podróżach koleją, gdy zgłaszałem podróż zwykle jechałem wagonem klasy pierwszej przeklasowanym na klasę 2.
PKP odrobiły lekcję z tolerancji. Mogę polecić nawet samotne podróżowanie niepełnosprawnym ruchowo. W moim przypadku kolejarze za każdym razem stanęli na wysokości zadania.
Jakub Żmińczuk