W 2001 roku Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki zrealizowało szereg inicjatyw, które miały na celu poprawę jakości życia osób niepełnosprawnych w województwie lubelskim.
Osiągnięte w 2000 roku zdolności organizacyjne tj.: lokal, wyposażenie biura, pracownicy, zespół wolontariuszy oraz zasoby kadrowe organizacji członkowskich pozwoliły na przejście w nową fazę działań na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych.
Stało się możliwe realizowanie projektów, uwzględniających wdrażanie proponowanych rozwiązań w zakresie leczenia i rehabilitacji społeczno-zawodowej osób z niepełnosprawnościami, o które wcześniej wielokrotnie apelowali zainteresowani. Inicjatywy obejmowały szeroki zakres działań, począwszy od edukacji, przez integrację społeczną, aż po likwidację barier architektonicznych.
Jedną z głównych realizacji rozpoczętych w 2001 roku był przygotowany przez Adama Orła „Program ograniczania barier architektonicznych i komunikacyjnych w obiektach, z których korzystają najczęściej osoby niepełnosprawne”. Koncepcja została przyjęta i zatwierdzona do realizacji przez Sejmik Województwa Lubelskiego w ramach Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2000-2006. W 2001 roku zrealizowano pierwszy element tego programu. tj. diagnozę potrzeb w zakresie likwidacji barier urbanistyczno-architektonicznych poprzez ankietyzację poszczególnych obiektów. Wykonano ją w szesnastu miastach powiatowych województwa lubelskiego. Przeprowadzenie ankietyzacji zlecono osobom niepełnosprawnym, poruszającym się na wózkach inwalidzkich lub członkom ich rodzin, zamieszkującym daną miejscowość. Ankieta zawierała trzynaście punktów, które pozwały szczegółowo określić dostępność obiektu, czy siedziby instytucji dla osób niepełnosprawnych, a w szczególności poruszających się na wózkach.
Oprócz nazwy i adresu formularz ankietowy zawierał pytania dotyczące: dostępności miejsc parkingowych przed budynkiem, wygody dojścia do obiektu, szerokości drzwi wejściowych i wewnętrznych, komunikacji pionowej zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz, dostępności toalet oraz powierzchni pomieszczeń przeznaczonych do obsługi osób niepełnosprawnych. Ponadto pytano o rok budowy lub przebudowy obiektu, co miało szczególne znaczenie w identyfikacji tych, które wciąż pozostają niedostępne, pomimo obowiązujących przepisów prawa nakazujących, aby ich dostępność nie budziła zastrzeżeń.
Budżet projektu był skromny. Wystarczył na umowy zlecenia dla ankieterów, zwrot kosztów za benzynę i wywołanie odbitek zdjęć, dokumentujących opisy zawarte w ankietach. Osoby zaangażowane w realizację projektu były przekonane, że jest to działanie konieczne do rozpoczęcia procesu zmian umożliwiających osobom niepełnosprawnym samodzielne funkcjonowanie. Wyniki przeprowadzonej ankietyzacji nie napawały optymizmem, ale proces dążenia do poprawy został rozpoczęty. Był konsekwentnie realizowany w kolejnych latach działalności Forum. Środowisko osób z niepełnosprawnościami, LFOON – SW i jego organizacje członkowskie uważały, że likwidacja barier architektonicznych i bezwzględny zakaz ich powstawania powinien być traktowany nie jako zło konieczne, lecz jako naturalna potrzeba i społeczny obowiązek.
W 2001 roku Zarząd LFOON-SW wystąpił do Lubelskiej Kasy Chorych z wnioskiem, aby przy zawieraniu kontraktów z dystrybutorami środków chłonnych: pieluch i pieluchomajtek, wymagano od nich zobowiązania dotyczącego dostępności architektonicznej punktów dystrybucji. Rolę takich miejsc często pełniły apteki, umiejscowione w niedostępnych lokalach. W warunkach konkursowych taki zapis, spowodowałby w krótkim czasie dostosowanie aptek do oczekiwanych wymogów dostępności. Niestety, wniosek został oprotestowany przez firmy zainteresowane podpisaniem kontraktów na dystrybucję. Do sporu zostali włączeni również przedstawiciele niektórych organizacji pozarządowych. Powiązania biznesowe spowodowały duże napięcia w środowisku osób niepełnosprawnych i znaczne opóźnienie a wręcz wydłużenie procesu wprowadzania dostępności aptek.
W 2001 roku przystąpiono do realizacji kolejnego projektu zgłoszonego i przyjętego do Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2000-2006 – „Organizacja sieci informacyjno-doradczej dla środowiska osób niepełnosprawnych i instytucji działających na rzecz osób niepełnosprawnych obejmujących teren woj. lubelskiego”. Środki finansowe projektu były bardzo skromne. Na bazie lokalowej organizacji członkowskich utworzono pięć Punktów Informacji Sieci w miastach takich jak: Chełm, Krasnystaw, Kraśnik, Poniatowa, Świdnik.
Zadaniem Punktów było dostarczanie informacji oraz wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Podpisano pięć umów partnerskich. Koordynatorzy Punktów wykonywali swe zadania wolontarystycznie. LFOON – SW zapewniał materiały informacyjne, dofinansowanie do poniesionych kosztów rachunków telefonicznych oraz połączenia do sieci internetowej.
Kolejnym projektem realizowanym w 2001 roku przez LFOON – SW był projekt „Tęcza”. Jego celem była promocja działań organizacji osób niepełnosprawnych i twórczości artystycznej ich członków.
W okresie od 15 września do 15 grudnia 2001 roku zrealizowano projekt „Paszport”, który został sfinansowany ze środków Fundacji im. Stefana Batorego. Celem projektu było zorganizowanie cyklu szkoleń komputerowych dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami, umożliwiających uzyskanie Europejskiego Komputerowego Prawa Jazdy (ECDL). W 2001 roku zrealizowano moduły obejmujące: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów oraz korzystanie z usług internetowych. Uczestnicy zdobyli niezbędne umiejętności, umożliwiające nie tylko zdobycie certyfikatu ECDL, ale także rozwój kompetencji w zakresie obsługi komputera i Internetu.
W okresie od 1 września do 31 grudnia 2001 roku zrealizowano program „Impuls” skierowany do członków organizacji pozarządowych, będących rodzicami dzieci z niepełnosprawnościami. W ramach programu zorganizowano wyjazdy studyjne do placówek specjalizujących się w rehabilitacji dzieci i młodzieży.
W 2001 roku Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki zorganizowało szereg szkoleń, w tym trzy kursy dedykowane przedstawicielom organizacji osób niepełnosprawnych. Pierwszy dotyczył umiejętności obsługi komputerów, drugi – finansów i księgowości w organizacjach pozarządowych, a trzeci zapoznawał z zasadami pisania projektów na realizację celów statutowych.
Ponadto Forum przeprowadziło program praktycznych szkoleń w zakresie pracy z osobami niepełnosprawnymi dla czterdziestu ośmiu słuchaczy Policealnej Szkoły Pracowników Służb Społecznych w Lublinie.
Na zlecenie Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej i Zatrudnienia Urzędu Marszałkowskiego zrealizowano także kursy dla pracowników instytucji działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Obejmowały one: kierowników domów pomocy społecznej (28–29 maja), pracowników Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Powiatowych Zespołów ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności (2 kwietnia).
W ramach działań kulturalnych, zorganizowano integracyjny konkurs plastyczny „Mój projekt kartki na Święta Bożego Narodzenia”, który pozwolił osobom niepełnosprawnym wyrazić swoje talenty artystyczne i włączyć się w świąteczne tradycje.
Na konkurs wpłynęło 1359 prac, które zostały ocenione przez Komisję Konkursową podczas posiedzenia w dniu 27 listopada 2001 roku. Po długich obradach przyznano nagrody w pięciu kategoriach wiekowych:
Kategoria: Przedszkolna
- I miejsce: Katarzyna Grzeszczak (6 lat), Przedszkole Miejskie nr 9, Chełm
- II miejsce: Klaudia Sarafin (6 lat), Przedszkole Miejskie nr 7 z Oddziałami Integracyjnymi, Zamość
- III miejsce: Kacper Poliszczuk (8 lat), Przedszkole Miejskie nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi, Chełm
Kategoria: Szkoły Podstawowe
- I miejsce: Mateusz Łyżwiński (10 lat), PSOUU, Lublin
- II miejsce: Dominika Król (8 lat), Szkoła Podstawowa nr 43, Lublin
- III miejsce: Klaudia Lewczuk (12 lat), Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Reja, Rejowiec Fabryczny
Kategoria: Gimnazjum
- I miejsce (nagroda specjalna): Ewelina Orzechowska (17 lat), Sofia Sagradian (18 lat), Kamil Borowski (15 lat), Zuzanna Stelmach (15 lat), Magdalena Dolecka, SOSW Hirszfelda, Lublin
- II miejsce: Monika Cisek (13 lat), Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Zamość
- III miejsce: Piotr Sułowski (13 lat), Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Lublin
Kategoria: Szkoły Średnie
- I miejsce: Dominika Mendel (19 lat), Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1, Lublin
- II miejsce: Mirek Myszyński (19 lat), Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Kębło
- III miejsce: Monika Oszatowska (21 lat), Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych Ruchowo, Lublin
Kategoria: Warsztaty Terapii Zajęciowej
- I miejsce: Piotr Goleń, Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Środowiskowym Domu Samopomocy „Roztocze”, Lublin
- II miejsce: Adam Komenda, WTZ, Świdnik
- III miejsce: Teresa Zdunek (28 lat), Fundacja Dom Dzieci Benjamin, Ośrodek Wsparcia, Lublin
Wszystkie nadesłane prace charakteryzowały się oryginalnością oraz starannością wykonania, a także różnorodnością technik i stylów. Z tego względu każdy uczestnik konkursu, w tym osoby indywidualne oraz zespoły i ośrodki, otrzymał honorowy dyplom.
130 wybranych prac zaprezentowano na wystawie pokonkursowej w Radio Lublin. Otwarcie wystawy odbyło się 7 grudnia 2001 roku o godzinie 15:00, a prezentacja prac trwała do końca grudnia 2001 roku.
Konkurs odbył się dzięki wsparciu przyjaciół i sponsorów: Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie, O.K. Centrum Języków Obcych Sp. z o.o., Międzywojewódzkiej Usługowej Spółdzielni Inwalidów MUSI, Firmy Cukierniczej „Solidarność” w Lublinie, Biura Turystyki i Wypoczynku „Astur”, Radio Lublin S.A.
W 2001 roku kontynuowano działalność wydawniczą Forum. Wydano dwa kolejne Biuletyny LFOON-SW: Biuletyn „Zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny i środki pomocnicze” – nakład 500 egz. i Biuletyn „Bariery architektoniczne i w komunikowaniu się”, nakład 500 egz.
Opublikowano także w formie ulotki informacyjnej informator „Edukacja Dzieci Niepełnosprawnych” – nakład 500 egz.
Lubelskie Forum wzięło udział w dwudziestu trzech ogólnopolskich i lokalnych konferencjach poświęconych osobom niepełnosprawnym, a także zorganizowało dwanaście spotkań informacyjno-szkoleniowych, w których uczestniczyli przedstawiciele czterdziestu organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych.
Przedstawiciele LFOON-SW brali udział w pracach dotyczących tworzenia Strategii Miasta Lublin na Rzecz Osób Niepełnosprawnych.
Wszystkie podjęte inicjatywy i realizacje świadczyły o bardzo dużym zaangażowaniu Lubelskiego Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych w działania mające na celu poprawę jakości życia osób niepełnosprawnych i dążenie do ich pełnej integracji w społeczeństwie.
W roku 2001 do Forum przystąpiło siedem nowych organizacji osób niepełnosprawnych:
- Integracyjne Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych „Prometeusz” w Chełmie,
- Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych Oddział w Rykach,
- Polskie Stowarzyszenie Opieki nad Chorymi ze Stomią Pol – Ilko Oddział w Lublinie,
- Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Astma, Chorobami Reumatycznymi, Mukowiscydozą, Lublin,
- Stowarzyszenie na Rzecz Narządu Ruchu „Promyk”, Tomaszów Lubelski,
- Stowarzyszenie Osób ze Stwardnieniem Rozsianym w Zamościu,
- Stowarzyszenie Rodzin Dzieci Niepełnosprawnych „Nasza Szansa”, Lublin.
Alicja Jankiewicz
Materiał powstał w ramach projektu “Publikacja o działaniach LFOON-SW w latach 1994 – 2024”
realizowanego w okresie 10.06.2024 r. – 11.12.2024 r.
przez Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki
Zadanie publiczne jest finansowane ze środków PFRON przyznanych
przez Samorząd Województwa Lubelskiego
UWAGA: Kopiowanie, skracanie, przerabianie, wykorzystywanie fotografii i tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu www.niepelnosprawnilublin.pl, w innych mediach lub innych serwisach informacyjnych wymaga zgody redakcji.