Dnia 28 maja 2023 r. w muszli koncertowej CUS w Świdniku odbył się Festyn Integracyjny z okazji Dnia Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną zorganizowany przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI) Koło w Świdniku już po raz dwudziesty czwarty.
„Prawdziwym schronieniem dla człowieka, jest drugi człowiek” to słowa wybitnej aktorki, działaczki społecznej, założycielki i prezeski Fundacji „Mimo Wszystko” Anny Dymnej, które były przesłaniem naszego wydarzenia.
Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Burmistrz Miasta Świdnik Waldemar Jakson oraz Starosta Powiatu Świdnickiego Łukasz Reszka. Festyn współfinansowany był przez Gminę Miejską Świdnik i Starostwo Powiatowe w Świdniku.
Tegoroczne obchody Dnia Godności poprzedziło spotkanie o charakterze edukacyjno-integracyjnym, które odbyło się dnia 18 maja 2023 r. w sali kameralnej MOK w Świdniku. Organizatorem wydarzenia było Centrum Usług Społecznych w Świdniku, we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI) Koło w Świdniku.
Patronat honorowy objął Burmistrz Miasta Świdnik Waldemar Jakson. Spotkanie prowadzone było przez Andrzeja Mańkę Dyrektora Centrum Usług Społecznych w Świdniku oraz przez Renatę Emmerich pełniącą funkcję organizatora społeczności lokalnej CUS w Świdniku, która wspomina:
– W ramach zapoczątkowanego w roku ubiegłym cyklu spotkań dotyczących tematyki godności osób z niepełnosprawnością pt. “Otwórzmy przed nimi życie” mieliśmy przyjemność gościć wspaniałych Świdniczan, którzy pomimo swojej niepełnosprawności nie poddają się, ale wręcz przeciwnie realizują swoje pasje, rozwijają zainteresowania, dzieląc się nimi z innymi, podejmują wyzwania, które stawia im życie, są pełni energii i chęci do życia, bo mają cel, mają po co i dla kogo żyć! O tym właśnie opowiedzieli nam podczas spotkania ze świdnicką młodzieżą pod wymownym tytułem: “Mam po co żyć, a Ty?” A naszymi gośćmi byli: Gustaw Dmowski – lekarz kardiolog, Joanna Pąk – poetka, Jakub Gontkiewicz – łucznik, uczestnik DCA oraz Bronisława Budzyńska – malarka. W trakcie spotkania swoją twórczość zaprezentowali także artyści z Warsztatu Terapii Zajęciowej PSONI Koło w Świdniku: Szymon Woźniak – laureat tegorocznej “Albertiany 2023” oraz zespół wokalny “Ach to my” – pracujący pod okiem p. Dariusza Tokarzewskiego. Mogliśmy także podziwiać prace plastyczne, malarskie, rękodzielnicze uczestników z WTZ i ŚDS PSONI Koło w Świdniku w holu MOK, a także i na scenie – maski teatralne z ŚDS oraz film przedstawiający występ taneczny byłego uczestnika Środowiskowego Domu Samopomocy Marcina Michalaka w duecie kombi z Renatą Elmerych (tancerz z niepełnosprawnością w parze z tancerzem pełnosprawnym). Spotkanie było bardzo emocjonalne, wzruszające i owocne.
To dowód dla nas – jako organizatorów wydarzenia – że takie spotkania są ważne i bardzo potrzebne! Dziękujemy serdecznie naszym gościom za przyjęcie zaproszenia, za podzielenie się historią swojego życia, swoimi pasjami, za motywujący i wartościowy dla nas wszystkich przekaz. Dziękujemy młodzieży za tak liczne przybycie, otwartość, szczerość, zainteresowanie tematyką niepełnosprawności i aktywny udział w spotkaniu, które z pewnością zostanie zorganizowane w przyszłym roku.
Tegoroczny Festyn rozpoczęła Iwona Ratajczak Przewodnicząca Zarządu Koła. Witając przybyłych gości skierowała ciepłe słowa:
– Cieszę się, że możemy już po raz dwudziesty czwarty spotkać się z okazji obchodów Dnia Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną w naszym Mieście i Powiecie. Obchody tego Święta są w tym roku wyjątkowe, ponieważ przypadają w Roku Jubileuszowym 60-lecia Ruchu Rodziców Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, czyli powstania Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną jako ogólnopolskiej organizacji pozarządowej. To właśnie PSONI ustanowiło w Polsce w 1998 r. obchody Dnia Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną, podkreślając, że niepełnosprawność nie może być przyczyną dyskryminacji i wykluczenia z życia żadnego człowieka. Nasze świdnickie Koło corocznie również włącza się w obchody Dnia Godności, przypominając o godności i szacunku, które należą się nie tylko osobie niepełnosprawnej, ale każdemu człowiekowi.
Następnie głos zabrała Ewa Bereza Wiceprzewodnicząca Zarządu Koła:
– Dzień Godności wypada 5 maja i właśnie w miesiącu maju jest obchodzone w całej Polsce również jako Europejski Dzień Walki z Dyskryminacją Osób z Niepełnosprawnością. Dzień ten ma nam pokazać, że wśród nas żyją osoby, które nie mogą w pełni cieszyć się życiem bez naszej pomocy. Sami często różnią się od nas zachowaniem, fizjonomią, zupełnym brakiem mowy lub jej zaburzeniami, co niejednokrotnie powoduje, że traktowane są inaczej. Dzień dzisiejszy ma zwrócić uwagę na to, iż każdej osobie niepełnosprawnej intelektualnie winni jesteśmy szacunek, opiekę, zainteresowanie, czułość, czas i poświęcenie. Musimy pomóc im łamać bariery niezrozumienia przez innych, bariery wstydu, który sparaliżować może każde działanie, ograniczenia w poruszaniu się, zdobywaniu nowych umiejętności, w komunikowaniu się z innymi. Należy przy tym pamiętać, iż pokora uwalnia pokłady miłości a miłość dodaje siłę. Osoba z niepełnosprawnością ma prawo do naszej troski, aby miała przed sobą kolejne jutro, aby każdy potrafił znaleźć w niej cechy, którymi można się zachwycić. Chcemy pokazać, że opiekunowie osób z niepełnosprawnością, potrafią być cierpliwi w znoszeniu przykrych komentarzy i dziwnych, bądź litościwych spojrzeń osób w pełni sprawnych, że potrafią znosić je z uśmiechem. Że mogą mieć marzenia, przyjaciół, grono osób, z którymi spędzają czas i nie są odrzucani z powodu tego, że poświęcili się osobie niepełnosprawnej. Chcemy pokazać, że radość, którą czują z najdrobniejszego osiągnięcia swego podopiecznego, chociaż tak inna niż wszystkie, jest nadal radością i pozwala zrzucić tłumiony ból niemocy. Chcemy pokazać dziś, co znaczy godne życie osoby z niepełnosprawnością intelektualną, pokazać jak pomagamy im poznawać i rozumieć to, co ich otacza, jak pomagamy im rozwijać się, tworzyć i kształtować rzeczywistość, mówić, porozumiewać się i zostać zrozumianym. Pokazać jak się przyjaźnić, tęsknić za kimś, dążyć do najmniejszego celu wytrwale, jak cieszyć się sukcesem i radzić sobie z porażką. W końcu to, jak żyć z nami, sprawnymi, nie czując się osobą z niepełnosprawnością.
W ten niedzielny, słoneczny dzień swoją obecnością zaszczycił nas Wiceminister Finansów Artur Soboń kierując słowa:
– Bardzo się cieszę, że już po raz dwudziesty czwarty zorganizowana została tak wspaniała impreza jako wielki sukces Stowarzyszenia jak i całej wspólnoty, którą tworzycie, przekazując również informacje dotyczące nowych rozwiązań prawnych dla osób niepełnosprawnych – świadczenia wspierającego, będącego realną pomocą w trudnej rzeczywistości oraz dziękując za prace wykonywaną przez Stowarzyszenie jak i za dzisiejsze spotkanie.
Na naszą uroczystość przybył Łukasz Reszka Starosta Powiatu Świdnickiego, który skierował ciepłe i życzliwe słowa do zgromadzonych, w szczególności do osób z niepełnosprawnościami, podkreślając znaczenie działalności Stowarzyszenia i prowadzonych placówek. Starosta Świdnicki podziękował w imieniu Zarządu Powiatu za współpracę przy realizacji wszelkiego rodzaju inicjatyw, których celem jest wskazanie potrzeb osób niepełnosprawnych z poszanowaniem Ich praw i godności.
Burmistrza Miasta Świdnik reprezentowała w tym roku Kamila Guz Kierownik Biura Burmistrza, która odczytała list od Waldemara Jaksona:
– Dzisiejsze spotkanie jest szczególnie ważne dla osób niepełnosprawnych. To ten moment, w którym ludzie pełnosprawni mają okazję przystanąć, by zastanowić się, czy znają ze swojego otoczenia osoby z niepełnosprawnością intelektualną, postarać się wczuć w ich myśli i uczucia, bo tylko głęboka refleksja pozwoli je lepiej poznać i zrozumieć (…). Jako władza wspieramy i nadal będziemy wspierać Stowarzyszenie. Aktualnie staramy się o środki na rozbudowę ośrodka. Z okazji dzisiejszego Święta życzę dużo zdrowia i siły. Niech każdy dzień będzie źródłem radości i pozwoli zapomnieć o troskach życia codziennego a świat będzie miejscem przyjaznym.
Głos zabrał przybyły również na naszą uroczystość Andrzej Mańka Przewodniczący Rady Powiatu i Dyrektor Centrum Usług Społecznych w Świdniku, który podziękował w imieniu Rady Powiatu za pracę na rzecz niepełnosprawnych mieszkańców powiatu i podkreślił, że Stowarzyszenie jest jednym z podstawowych i wieloletnich partnerów CUS, realizując wspólnie różne zadania, dając owocną inspirację do pracy na rzecz nie tylko osób niepełnosprawnych, ale też i dla wszystkich mieszkańców.
Serdeczne słowa do uczestników Festynu skierował też Włodzimierz Radek Przewodniczący Rady Miasta, Dyrektor PUP w Świdniku:
– Na budynku Dziennego Domu Seniora znajduje się tablica z napisem „Człowiek woła drugiego człowieka. Potrzebuje jego obecności”. Są to słowa Jana Pawła II, który podkreślał godność osoby niepełnosprawnej oraz fakt, że jest podmiotem osobowych praw. Akcentował, że żaden stopień niepełnosprawności nie ujmuje nic godności osoby. Konieczne jest zachowanie głębokich relacji międzyludzkich, pomocy, przyjaźni, solidarności. Na tym festynie spotykamy się właśnie z tymi relacjami. W poprzednią niedzielę wraz z burmistrzem odebraliśmy dekret Stolicy Apostolskiej, nadający naszemu miastu patrona bł. kardynała Stefana Wyszyńskiego. 28 maja, co roku, będziemy obchodzili dzień patronalny. Prymas stworzył dekalog, w którym między innymi mówił: „czynnie współpracuj w cierpieniu, chętnie spiesz z pomocą, radą, pociechą, sercem, włącz się w społeczną pomoc bliźniemu, podaj rękę cierpiącym, chorym”.
Te słowa można skierować do was wszystkich i do Stowarzyszenia – podkreślał Włodzimierz Radek.
Na naszym Festynie obecny był także Romuald Gumieniak – Członek Zarządu Powiatu Świdnickiego, Zbigniew Oleszczuk Komendant Powiatowej Policji w Świdniku, Zofia Brzozowska Wiceprezes Lubelskiego Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki, przedstawiciele organizacji działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami a także licznie zgromadzeni mieszkańcy miasta i powiatu.
Po zakończeniu części oficjalnej nadszedł czas na przeżycia artystyczne.
Muzyką na dobry początek powitał nas Zespół Wokalny “Retro” z Klubu Seniora w Świdniku.
Przegląd Twórczości Osób z Niepełnosprawnościami – Piosenki, Tańca i Teatru Świdnik 2023 stanowił istotną część programu Festynu i był okazją do prezentacji ich dorobku artystycznego. Poprzez taniec, teatr bądź śpiew osoby z niepełnosprawnością mają szansę zaprezentowania swoich pasji, zainteresowań i talentów. W tegorocznym przeglądzie udział wzięli:
- „Ach to My” – grupa wokalna WTZ PSONI Koło w Świdniku,
- „Pasjonaci”- grupa teatralna ŚDS PSONI Koło w Świdniku,
- grupa taneczna SOSW w Świdniku,
- solista Tymoteusz Misiura
- solista DCA PSONI Koło w Świdniku,
- „Bębnoludy” – grupa instrumentalna,
- „Figiel”- grupa taneczna,
- solistka Katarzyna Kozdra,
- solista Łukasz Lisek WTZ w Janowicy PSONI Koło w Łęcznej,
- „Pod Parasolem” – grupa artystyczna WTZ SIS w Mełgwi,
- „Invictus” grupa artystyczna WTZ Caritas w Chełmie,
- „Motyle” – grupa teatralno- taneczna WTZ PSONI Koło w Świdniku,
- grupa artystyczna Centrum Opiekuńczo-Mieszkalnego w Jaszczowie.
Wszyscy uczestnicy Przeglądu otrzymali pamiątkowe dyplomy, statuetki i upominki oraz ciepły posiłek.
W kolejnej części festynu prezentowali się artyści i sportowcy zaproszeni na tegoroczny Festyn:
- „Leszczyniacy”- Zespół Tańca Ludowego ze Świdnika,
- „Ambaras”,
- „Fouette”,
- „Umbrella – Zespoły Tańca Nowoczesnego Spółdzielczego Domu Kultury w Świdniku,
- grupy taneczne dico dance, step i freestyle z Miejskiego Ośrodka Kultury w Świdniku,
- „Seniority” – Zespół taneczny Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Świdniku,
- Zespół Pieśni i Tańca „Jawor” Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie,
- Lubelski Klub Sportów Walki DAN.
Gwiazdą tegorocznego Festynu był aktor Piotr Pręgowski, znany m. in z serialu ”Ranczo” jako Patryk Pietrek, który wspominał graną przez siebie postać i jej przygody, wykonał znane piosenki i z udziałem publiczności rozbawił wszystkich wspólną zabawą na scenie.
Jak co roku imprezie towarzyszyła wystawa prac uczestników świdnickiego WTZ i ŚDS. Można było podziwiać m.in. kolorową ceramikę, piękne witraże, wyroby pracowni krawieckiej i stolarskiej, makramy, płaskorzeźby, haftowane obrazy oraz różnorodną twórczość pracowni plastycznej i technik artystycznych.
Atrakcją imprezy był udział motocyklistów z Klubu Motocyklowego USARZ, dzięki którym można było obejrzeć maszyny i skorzystać z krótkiej przejażdżki. Urozmaiceniem dla dzieci było m.in. doplatanie kolorowych warkoczy, malowanie twarzy.
Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną to wydarzenie, które od wielu lat cieszy się zainteresowaniem i sympatią mieszkańców miasta i powiatu świdnickiego. Jednoczy i integruje osoby z niepełnosprawnością ze społeczeństwem, pokazując, że są wśród nas i mają prawo do godnego życia.
Galeria zdjęć
Iwona Ratajczak
Przewodnicząca Zarządu Koła PSONI w Świdniku