Dla wielu osób z niepełnosprawnościami dostęp do psychiatrii to nie tylko kwestia zdrowia – to kwestia godności, zrozumienia i realnej obecności w systemie ochrony zdrowia.
Niestety, dziś ta dostępność często pozostaje jedynie teoretyczna. Dlatego każda inicjatywa zmieniająca ten stan rzeczy jest tak cenna – a jedna z nich właśnie pojawiła się na stronie Rzecznika Praw Pacjenta.
Rekomendacje Rzecznika Praw Dziecka
W zakładce „Dobre praktyki” opublikowano nowy materiał, który może pomóc w przełamywaniu barier – tych architektonicznych, proceduralnych i komunikacyjnych. Autorką opracowania jest Hanna Pasterny z Fundacji Wielogłosu – ekspertka i działaczka od lat zaangażowana w kwestie dostępności. Jej rekomendacje nie są ogólnikowym apelem – to konkretne, praktyczne wskazówki dla placówek psychiatrycznych i innych instytucji ochrony zdrowia.
Choć opracowanie skupia się przede wszystkim na sytuacji pacjentów hospitalizowanych w szpitalach psychiatrycznych, jego wartość jest dużo szersza. Pokazuje bowiem, jak rozmawiać, jak planować przestrzeń i procedury, by osoby z niepełnosprawnościami mogły korzystać z opieki psychiatrycznej bez dodatkowego stresu i poczucia wykluczenia.
Podwójne tabu: niepełnosprawność i kryzys psychiczny
Osoby z niepełnosprawnościami zmagające się z kryzysem psychicznym są narażone na podwójną stygmatyzację – ze względu na swoją niepełnosprawność i problemy ze zdrowiem psychicznym. Niezrozumienie, bariery komunikacyjne, niedostosowana infrastruktura – wszystko to sprawia, że dostęp do leczenia często bywa dla nich praktycznie zamknięty.
Nowe rekomendacje wskazują, jak można to zmienić – niewielkim kosztem, ale dzięki uważności, współpracy i świadomemu podejściu. To m.in.:
- dostosowanie przestrzeni (winda, kontrastowe oznaczenia, pętle indukcyjne),
- przystępna komunikacja (napisy, język łatwy do zrozumienia, oznaczenia brajlowskie),
- testowanie stron internetowych przez osoby z różnymi ograniczeniami,
- udział samych osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów w planowaniu rozwiązań.
Każda niepełnosprawność to inne potrzeby – rekomendacje uwzględniają tę różnorodność, zachęcając do tworzenia środowiska, w którym nikt nie zostaje sam.
Dostępność to korzyść dla wszystkich
Wdrażanie dobrych praktyk nie tylko pomaga pacjentom – to również realne wsparcie dla personelu medycznego. Lepsza organizacja, klarowne procedury i lepsze zrozumienie potrzeb pacjentów to większy komfort pracy i mniejsze ryzyko błędów. A to korzyść, która przekłada się na cały system.
Materiały do pobrania
Dostępność psychiatrii dla osób z niepełnosprawnościami (PDF, 105 KB)
Rzecznik Praw Pacjenta zachęca do dzielenia się dobrymi praktykami wdrażanymi w placówkach – propozycje można przesyłać na adres: promocja@rpp.gov.pl
Źródło: politykazdrowotna.com