Co to jest dostępność?
Od września 2019 roku w Polsce obowiązuje ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Dostępność pozwala łatwo korzystać z przestrzeni, w jakiej na co dzień żyjemy. Bez znaczenia, czy jedziemy do pracy, szkoły, leczymy się w publicznej przychodni, czy wypożyczamy książkę w bibliotece. Podmioty publiczne mają obowiązek zagwarantować dostępność swojej działalności każdemu z nas.
Przedstawmy kilka przykładów braku dostępności, z jakimi możemy się spotkać.
Rodzice dziecka na wózku chcą zapewnić mu jak najlepszą edukację. Czy jednak mogą posłać swoje dziecko do każdej szkoły? Nie zawsze. Kiedy do budynku szkoły prowadzą jedynie schody, a między piętrami nie ma windy, dziecko ma ograniczony dostęp do klas, ale nie tylko. To może być także brak dostępu do auli, świetlicy, gabinetu pielęgniarki czy szkolnego pedagoga. Tymczasem wszystkie dzieci mają równe prawo do edukacji.
Kolejny przykład to bariery, jakie napotykają rodzice z małym dzieckiem w wózku, gdy chcą dostać się do lekarza. Zdarza się, że do publicznej przychodni nie ma podjazdu. W samym budynku brakuje windy, a do tego miejsca, gdzie można zatrzymać się z wózkiem. W takiej sytuacji skorzystanie z porady lekarskiej jest utrudnione, a nierzadko wymaga także pomocy innych osób.
Seniorzy załatwiają w urzędach różne sprawy. Kiedy jednak senior korzysta z aparatu słuchowego, a w urzędzie nie ma pętli indukcyjnej, wtedy załatwienie sprawy staje się wyzwaniem. Na sali obsługi panuje hałas, trudno dobrze usłyszeć urzędnika. Podniesiony ton nie rozwiązuje problemu. Tymczasem seniorzy także mają prawo do samodzielnego i komfortowego korzystania z usług administracji publicznej, tak jak pozostali obywatele.
Co możemy zrobić, jeśli my albo nasi bliscy znajdą się w takiej sytuacji?
Wniosek o zapewnienie dostępności
Gdy trafiasz na barierę w usługach publicznych, złóż wniosek o zapewnienie dostępności.
We wniosku podaj swoje dane osobowe oraz opisz, jaka bariera utrudnia albo uniemożliwia Ci korzystanie z usług czy załatwianie spraw. Jeśli oczekujesz konkretnego rozwiązania, napisz. Wniosek składasz do podmiotu publicznego, z którego działalnością związane jest żądanie dostępności (na przykład: szkoła, przychodnia czy urząd).
Podmiot publiczny ma 14 dni na usunięcie bariery. Musisz jednak wiedzieć, że w przypadku gdy usuniecie bariery będzie wymagało dłuższego czasu, podmiot może wydłużyć ten okres do 2 miesięcy, jednak musi Cię o tym niezwłocznie powiadomić.
Podmiot publiczny może również zawiadomić, że nie zapewni dostępności, musi jednak to uzasadnić i zapewnić Ci dostęp alternatywny, abyś mógł korzystać z jego usług.
Skarga na brak zapewnienia dostępności
Jeśli podmiot publiczny nie zapewni dostępności, możesz złożyć skargę na brak dostępności do Prezesa Zarządu PFRON. Wystarczy, że w skardze podasz dane kontaktowe i dołączysz kopię wniosku złożonego do podmiotu publicznego.
Na złożenie skargi masz 30 dni od upływu terminu zapewnienia dostępności lub otrzymania zawiadomienia o odmowie zapewnienia dostępności.
Prezes Zarządu PFRON rozstrzyga, czy skarga jest zasadna. Jeśli wyda nakaz zapewnienia dostępności, to określi, w jaki sposób i w jakim terminie podmiot publiczny ma zapewnić dostępność.
Dostępność. Czym jest i kogo dotyczy? (Napisy + PJM) 
Prawo do dostępności – jak korzystać? (Napisy + PJM)
Przydatne informacje
Więcej informacji znajdziesz na stronie internetowej PFRON dotyczącej dostępności:
dostepnosc.pfron.org.pl.
Z Funduszem można się też skontaktować mailowo, pod adresem: dostepnosc@pfron.org.pl
lub telefonicznie. Numer infolinii PFRON to 22 581 84 10 numer wewnętrzny 4.
Infolinia dla osób Głuchych – tłumaczenie na PJM
Źródło: PFRON