W środę, 26 kwietnia 2023 r. grupa osób współpracujących z Lubelskim Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych - Sejmik Wojewódzki w ramach wizyty studyjnej odwiedziła Baobab.
Baobab to nowa przestrzeń w centrum Lublina, mieszcząca się w stuletnim, zabytkowym budynku dawnego banku, pod adresem Krakowskie Przedmieście 39B. Budynek wynajmowany od Zarządu Nieruchomości Komunalnych Miasta Lublin przez Stowarzyszenie Homo Faber od stycznia 2023 r., służy działaniom humanitarnym i włączającym.
Jak możemy przeczytać na stronie internetowej:
“Podstawą działania Baobabu jest doświadczenie wyniesione z kilkunastoletniej pracy Homo Faber w obszarze włączania, aktywizowania i integracji społecznej migrantów, uchodźców, Polek i Polaków. Baobab to też suma wszystkich działań Lubelskiego Społecznego Komitetu Pomocy Ukrainie. W pierwszych miesiącach wojny (w Ukrainie – przyp. red.), objął on działaniami 21 obszarów pracy, takich jak: 24-godzinna infolinia dla osób uciekających z Ukrainy, zakwaterowanie, pomoc prawna, psychologiczna, opieka nad dziećmi, pomoc żywieniowa, asysta międzykulturowa, tłumaczenia, wolontariat tłumaczeniowy w punktach zakwaterowania, działania informacyjne, transport i logistyka, biblioteka z literaturą ukraińskojęzyczną, pomoc na rynku pracy i inne.”
Miejsce
Ten imponujący gmach składa się z jasnej i przestronnej sali, nazywanej “Witalnią”, w której znajdują się:
- Community Centre – grupa ludzi, świadczy tu codzienną pomoc osobom uchodźczym;
- Kącik zabaw dla dzieci;
- Przestrzeń kuchenna, umożliwiająca spożycie posiłku;
- Dostępna dla wszystkich łazienka, przystosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami;
- Miejsce do odpoczynku,
- Wielokulturowa Biblioteka, licząca ponad 2000 książek z 15 krajów;
- Otwarta scena zapraszająca do organizacji rozmów, spotkań czy koncertów.
Zabytkowymi, drewnianymi schodami można wejść na pierwsze piętro budynku. Niestety, brak windy sprawia, że poziom ten nie jest dostępny dla osób z niepełnosprawnościami narządu ruchu.
Na piętrze, po obu stronach korytarza mieści się szereg sal i pokoi, są to m.in.: kuchnia, umożliwiająca przeprowadzanie warsztatów kulinarnych; sale językowe; pokoje porad psychologicznych oraz prawnych; pracownia „lekka”, czy świetlica dla dzieci.
Na poziomie -1 znajduje się pracownia „ciężka”, w której wykonywane są prace stolarsko-metalowo-elektryczne oraz przestrzeń zagospodarowana przez ukraińskich skautów z organizacji “Płast”.
Najniżej, na poziomie -2 umiejscowiono: salę do ćwiczeń muzycznych, tańca, a także spotkań i warsztatów w większych grupach oraz przestrzenie magazynowe.
Przebieg wizyty
W grupie osób współpracujących z Lubelskim Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki, znaleźli się: Pani Kaja Lorenc wraz z Asystentką OzN, Pan Łukasz Lewicki, Pani Aleksandra Majewska, Pani Zuzanna Markowska oraz Pani Wiktoria Kwiecień – Fotoreporter Biuletynu.
Pracownicy Baobabu przywitali nas bardzo serdecznie i przyjaźnie, od pierwszych chwil oferując osobie, poruszającej się na wózku, pomoc w pokonaniu schodów, obsługując dwie platformy przyschodowe, zamontowane na zewnątrz i wewnątrz budynku.
Na wstępie Pan Piotr Skrzypczak wraz z pracownikami: Yaryną, Sonią i Pawłem opowiedzieli nam o genezie Baobabu oraz działaniach, które są w nim prowadzone. Pierwszym kierunkiem jest pomoc humanitarna a drugim “integracja, czyli wszystko to, co służy wprowadzeniu do dobrego funkcjonowania w Lublinie, “nauczeniu miasta”, poznawaniu się ludzi, nawiązywaniu relacji”. Jest to możliwe poprzez organizację otwartych spotkań, koncertów, czy warsztatów.
Tematem rozmów prowadzonych podczas wizyty było zarówno samo miejsce, jak również jego dostępność dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Spotkanie sprzyjało wymianie spostrzeżeń reprezentantów LFOON-SW, dotyczących procesu likwidacji barier, istniejących w przestrzeni Baobab, nowych pomysłów i rekomendacji. Rozmawialiśmy także o działaniach, które dotychczas podjęto w tym zakresie. Poinformowano nas o wciąż trwającym procesie zapewniania dostępności i staraniach dotychczas poczynionych w tym kierunku.
Po rozmowie zostaliśmy oprowadzeni po przestronnej sali, nazywanej “Witalnią” oraz zwiedziliśmy pomieszczenia, znajdujące się na pierwszym piętrze budynku.
Dostępność budynku
Budynek użytkowany przez Stowarzyszenie Homo Faber, jest administrowany przez Zarząd Nieruchomości Komunalnych Miasta Lublin, co oznacza, że proces wdrażania rekomendacji i poprawy dostępności wymaga koordynacji i współpracy pomiędzy instytucjami (w tym także z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków). W szczególności jest to konieczne przy remontach i przebudowach na zewnątrz i wewnątrz budynku, w tym także w przypadku ewentualnej dobudowy windy zewnętrznej.
Otoczenie budynku
Warto byłoby wyznaczyć miejsce parkingowe lub postojowe dla pojazdów przewożących osoby z niepełnosprawnością.
Wejście do budynku
Plusy z dostępności:
- 2 podnośniki przyschodowe.
- Personel przeszkolony w ich obsłudze.
- Pierwszy i ostatni stopień schodów zewnętrznych i wewnętrznych oznakowane są kontrastowo.
- Po otwarciu skrzydeł drzwi otwór ma odpowiednią szerokość, a próg nie utrudnia nadmiernie jego przekraczania.
Z rekomendacji dotyczących wejścia do budynku w najbliższej przyszłości można przymocować wycieraczkę przy wejściu do budynku. Wszystkie pozostałe są związane z koniecznością zaplanowania prac remontowych, w celu wyeliminowania barier, przede wszystkim: zastosowanie poręczy z wydłużonym do 30 cm chwytem (a na nim opcjonalnie można zastosować napisy informacyjne w Braille).
Punkt informacyjny
Plusy z dostępności:
- Punkt informacyjny jest położony blisko dostępnego wejścia.
- Biurka są odpowiedniej wysokości i mają miejsce na nogi.
- Punkt posiada stanowiskową pętlę indukcyjną.
Warto także zwrócić uwagę na tego typu udogodnienia dla osób z niepełnosprawnością jak: oznakowanie o istnieniu możliwości uzyskania tłumacza Polskiego Języka Migowego, a także wyróżnienie kolorystyczne punktu informacyjnego. Ponadto można zastosować również zmianę faktury nawierzchni, prowadzącej do miejsca obsługi klienta.
Toaleta dla osób z niepełnosprawnościami
Na dostępnej kondygnacji wysokiego parteru znajduje się toaleta dla osób z niepełnosprawnościami. Zawiera takie dostosowania dla osób z niepełnosprawnością jak:
- Drzwi odpowiedniej szerokości.
- Przestrzeń umożliwiająca manewry wózkiem.
- Poręcze przy sedesie.
- Umywalka niskosyfonowa
- Bateria umywalkowa automatyczna.
- Zainstalowany alarm.
W przypadku toalety rekomenduje bardziej kontrastowe drzwi, regulację klamek w taki sposób, aby do ich otwarcia potrzebna była mniejsza siła nacisku, instalacja pochwytów przy umywalce oraz rozważenie innego miejsca na przewijak dla niemowląt.
Wskazane byłoby również wydzielenie miejsca na przewijak dla dorosłych tzw. „komfortkę”.
Ciągi komunikacyjne w pomieszczeniach (I piętro)
Plusy z dostępności:
- Schody odpowiedniej szerokości i odpowiednio kontrastowo oznakowane.
- Organizacja przestrzeni w korytarzach jest odpowiednia, warto jedynie rozważyć inną lokację kanapy tak, aby znajdowała się poza ciągiem komunikacyjnym.
- Oświetlenie w korytarzach jest równomierne.
Aby zapewnić dostęp do wszystkich pomieszczeń należy poczynić starania o instalację windy zewnętrznej.
Ponadto przy zapewnieniu dostępności pionowej (winda, podnośnik itd.) należy wymienić drzwi na bardziej dostępne (90 cm szerokości; 200 cm wysokości, kontrastowe w stosunku do koloru ściany) oraz zapewnić na tym piętrze dostępną toaletę dla osób z niepełnosprawnością.
Dostęp do informacji i procedury ewakuacyjne
Plusy z dostępności:
- Informacje w przestrzeni budynku znajdujące się na panelach, tablicach informacyjnych i gablotach są czytelne w pozycji siedzącej.
- Są zlokalizowane tak, aby unikać światła dziennego i sztucznego.
- Przy wyjściach ewakuacyjnych zastosowano piktogramy, kontrastujące z tłem.
- Pracownicy są przeszkoleni z zakresu procedur ewakuacyjnych.
Najbardziej brakuje tyflomapy, obrazującej rozmieszczenie pomieszczeń i wyjść ewakuacyjnych lub w przypadku wysokiego parteru, która posiada otwartą przestrzeń stref (np. biblioteczna). Przy drzwiach również warto zastosować tabliczki z napisami w Braillu, umieszczone w odpowiednim miejscu obok drzwi.
Strona internetowa nie jest całkowicie zgodna z WCAG 2.1 i posiada pewne błędy: np. miejscowe braki kontrastu, tekstu alternatywnego itd. Brakuje również deklaracji dostępności (który jest w opracowaniu pod tym linkiem).
Podsumowanie
Podsumowując wizytę, uważamy ją za bardzo udaną i obiecującą na przyszłość. Pracownicy Baobabu mają świadomość ilości działań, które wymagają jeszcze dopracowania i nierzadko znacznych nakładów finansowych. Chętnie przyjmowali nasze rekomendacje, wskazówki i pomysły oraz z dużą otwartością odpowiadali na zadawane przez nas pytania.
Zapewnili nas przy tym o swojej wrażliwości na potrzeby osób z niepełnosprawnością i dążeniu do uczynienia przestrzeni Baobab, jak najbardziej dostępną i przyjazną osobom ze szczególnymi potrzebami. Jak nas poinformowano, w toalecie na parterze planowana jest instalacja tzw. “komfortki” – za co trzymamy kciuki i obiecujemy dać znać na łamach Biuletynu, gdy tylko dostaniemy sygnał o jej realizacji!
Relacja i foto: Wiktoria Kwiecień
Opis dostępności budynku: Łukasz Lewicki