We wtorek, 21 listopada 2023 r. w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie odbyła się dyskusja pt. „Granice teatru: Teatr osób z niepełnosprawnością intelektualną”.
Spotkanie zorganizowali wspólnie: Teatroterapia Lubelska, Fundacja Pomysłodalnia oraz Centrum Spotkania Kultur, w którego wnętrzach odbywało się wydarzenie.
Okazją do dyskusji stała się nadchodząca premiera spektaklu w wykonaniu aktorów Teatroterapii Lubelskiej pt. “Nieposkromienie” autorstwa Pana Artura Pałygi w reżyserii Pani Marii Pietruszy-Budzyńskiej. Sztuka powstała na podstawie „Poskromienia złośnicy” Szekspira, odczytanego poprzez doświadczenie osób tworzących grupę teatralną Teatroterapii Lubelskiej. Sceny, wątki i postaci ze sztuki Szekspira zostały skonfrontowane ze sprawami żyjących dziś w Polsce ludzi z niepełnosprawnością.
W dyskusji uczestniczyli:
- Pani Maria Pietrusza-Budzyńska – twórczyni i pionierka terapii przez teatr – teatroterapii, założycielka pierwszego, zinstytucjonalizowanego Teatru Ludzi Niepełnosprawnych w Polsce;
- Pan Artur Pałyga – dramaturg;
- Pan prof. Wojciech Otrębski – psycholog, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II;
- Pan dr Grzegorz Kata – psycholog, pracownik naukowy Akademii WSEI zajmujący się profilaktyką zdrowia psychicznego;
- Pan dr Jarosław Cymerman – teatrolog i literaturoznawca, dyrektor do spraw programowych Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego;
- Pani prof. Anita Stefańska – certyfikowana arteterapeutka, edukatorka i animatorka, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu;
- Pan prof. Janusz Kirenko – Kierownik Katedry Pedeutologii i Edukacji Zdrowotnej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Debacie towarzyszył cytat Sanforda Ikeda, dobrany przez Pana Piotra Wyszomirskiego – moderatora dyskusji, założyciela i redaktora naczelnego Gazety Świętojańskiej, aktywistę, prosumenta kultury:
“Celem idealnej dyskusji, jak ją tutaj definiuję, jest uczenie się (oraz nauczanie, co jest formą uczenia się). W przeciwieństwie do debaty, która jest grą o sumie zerowej, dyskusja jest grą o sumie dodatniej. Dyskusja jest podobna do wymiany rynkowej o tyle, że każda stron na niej korzysta. To dyskusja, a nie debata jest drogą do intelektualnego rozwoju”.
W zapowiedziach wydarzenia organizatorzy wskazywali, że:
“W ostatnim okresie obserwujemy po raz kolejny wzmożoną debatę na temat praktyk teatralnych z udziałem osób z niepełnosprawnością intelektualną. Narracje, jakie pojawiają się w przestrzeni publicznej, skłaniają do zadawania pytań i porządkowania priorytetów i terminologii, przypomnienia praw osób z niepełnosprawnością oraz obowiązków tych, którzy pracują z takimi osobami.”
Zgodnie z zapowiedziami, przedmiotem dyskusji byli aktorzy z niepełnosprawnością intelektualną i ich udział w działaniach teatralnych – realizowanych w różnorodnych modelach i formach – począwszy od udziału w przedstawieniach amatorskich, realizowanych w placówkach wsparcia, aż do uczestnictwa w kulturze i sztuce w charakterze pełnoprawnych twórców i wykonawców.
W debacie poruszono następujące hasła-zagadnienia:
- “Używanie aktora”.
- Czerwone linie.
- O czym zapomnieliśmy?
- Zjawisko dzisiaj.
- Dlaczego i dla kogo teatr osób z niepełnoprawnością intelektualną?
- Widz i krytyk w teatrze osób z niepełnoprawnością intelektualną.
- Rekomendacje/wskazania/oczekiwania.
Dyskusję zakończyły rozważania, dotyczące potrzeby stworzenia katalogu rekomendacji i dobrych praktyk, mających na celu ochronę praw aktorów z niepełnosprawnościami.
Dyskusja “Granice teatru: Teatr osób z niepełnosprawnością intelektualną” w obiektywie Mariana G. Maruszaka na stronie Teatroterapii Dyskusja “Granice teatru” – fotorelacja oraz w materiale filmowym TVP 3 Lublin Granice teatru.
Galeria zdjęć
Tekst i foto: Wiktoria Kwiecień
Materiał powstał w ramach projektu “Promowanie aktywności osób niepełnosprawnych w różnych dziedzinach życia społecznego i zawodowego”
realizowanego w okresie 06.06.2023 – 11.12.2023 r.
przez Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki.
Zadanie publiczne jest finansowane ze środków PFRON przyznanych przez Samorząd Województwa Lubelskiego
UWAGA: Kopiowanie, skracanie, przerabianie, wykorzystywanie fotografii i tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu www.niepelnosprawnilublin.pl, w innych mediach lub innych serwisach informacyjnych wymaga zgody redakcji.