Ruszają projekty wyłonione w konkursie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju „Dostępność podmiotów szkolnictwa wyższego”. Ponad 215 mln zł na studia bez barier trafi do 48 polskich uczelni.
Dyrektor NCBR, prof. Jerzy Małachowski, podkreśla wagę dostępności uczelni jako kwestii państwowej. Jego zdaniem działania te już teraz wpływają na rozwój kultury dostępności w polskim szkolnictwie wyższym.
– Uważam, że dostępność uczelni to sprawa wagi państwowej – zaznacza Małachowski.
Dzięki środkom europejskim uczelnie z różnych sektorów, od medycznych po artystyczne, mogą niwelować bariery architektoniczne, cyfrowe i informacyjne.
Kultura dostępności nie ogranicza się jednak wyłącznie do infrastruktury. Kluczowe znaczenie ma tu zmiana postaw i budowanie świadomości w społeczności akademickiej. Inkluzyjne podejście ma szansę przekształcić uczelnie w miejsca otwarte, wspierające rozwój każdego członka społeczności.
Projekty realizowane przez polskie uczelnie pokazują różnorodność działań na rzecz dostępności
Kilka uczelni w Polsce realizuje inspirujące projekty, które wyznaczają standardy w dziedzinie dostępności.
Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
Projekt „Uczelnia Bez Barier. AWF dla Wszystkich” opiera się na filozofii projektowania uniwersalnego. Jego celem jest stworzenie rozwiązań dostępnych dla wszystkich, niezależnie od potrzeb. Przykłady działań obejmują modernizację stron internetowych, które ułatwią rekrutację i dostęp do materiałów edukacyjnych, oraz wdrożenie aplikacji bibliotecznej i książkomatów. Jak podkreśla Tomasz Róg, kierownik projektu, „dostępność traktowana jest jako element podstawowy, a nie uzupełniający”. Dzięki temu każde z rozwiązań służy zarówno osobom z niepełnosprawnościami, jak i całej społeczności akademickiej.
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Projekt „Dostępny WUM – nowe możliwości” koncentruje się na wdrażaniu standardów dostępności w wymiarze architektonicznym, cyfrowym i informacyjno-komunikacyjnym.
– W dłuższej perspektywie projekt zwiększy świadomość społeczną przyszłych lekarzy na temat potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami – mówi Anna Serzysko-Dąbrowska z WUM.
W ramach projektu zostanie powołana jednostka ds. dostępności, co pozwoli na trwałe zmiany organizacyjne i wzmocnienie kompetencji kadry.
Akademia Muzyczna w Gdańsku
Projekt „aMuz dla wszystkich – poprawa dostępności studiów muzycznych” podkreśla konieczność eliminacji barier w szkolnictwie artystycznym. Dr Paweł Nodzak, pełnomocnik rektora ds. osób z niepełnosprawnościami, zaznacza, że wyzwania związane z historycznym charakterem obiektów uczelni są znaczące, ale możliwe do przezwyciężenia. Planowane działania obejmują modernizację infrastruktury, dostosowanie materiałów edukacyjnych oraz szerokie szkolenia dla kadry.
– W 2027 roku, kiedy będziemy świętować jubileusz 80-lecia uczelni, efekty naszej pracy będą widoczne dla każdego – zapowiada Nodzak.
Politechnika Morska w Szczecinie
Projekt „Morze dostępności – Politechnika bez barier” to przykład kompleksowego podejścia do dostępności. W ramach działań uczelnia zmodernizuje swoją infrastrukturę, dostosowując ją do potrzeb osób z ograniczeniami ruchowymi i wprowadzając nowoczesne technologie wspierające. W planach jest również wdrożenie polityk dostępności i programów szkoleniowych dla kadry, co ma przyczynić się do zmiany kultury akademickiej.
Działania na rzecz dostępności to inwestycja w przyszłe pokolenia i ich możliwości
Wszystkie opisane projekty mają jeden wspólny mianownik: ich celem jest nie tylko usunięcie bieżących barier, ale także stworzenie trwałych fundamentów dla bardziej inkluzyjnego środowiska akademickiego. Wdrażane rozwiązania, takie jak modernizacja budynków, dostosowanie materiałów dydaktycznych czy wprowadzenie nowych technologii, mają służyć zarówno obecnym, jak i przyszłym pokoleniom studentów.
– Każda osoba, niezależnie od swoich trudności i stanu zdrowia, zasługuje na równe szanse w edukacji –podkreśla dr Marta Adamczyk, rektor Akademii Górnośląskiej.
Realizowane projekty mają szansę zmienić nie tylko polskie uczelnie, ale również społeczeństwo, promując wartości równości i otwartości.
Projekty z Lublina, które otrzymały dofinansowanie:
- Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie (UPL):
- Tytuł projektu: „UPL coraz bardziej dostępny” – dofinansowanie 6 901 933,00 zł
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (KUL):
- Tytuł projektu: „KULtura Rozwoju i Dostępności” – dofinansowanie 5 705 487,50 zł
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (UMCS):
- Tytuł projektu: „Dostępny UMCS 2.0” – dofinansowanie 7 989 207,45 zł.
- Politechnika Lubelska:
- Tytuł projektu: „Otwarci dla każdego, dostępni dla wszystkich – Politechnika Lubelska uczelnia bez barier” – dofinansowanie 7 999 999,08 zł.
Źródło: strefaedukacji.pl; www.gov.pl