W nawiązaniu do obchodów: Dnia Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, Europejskiego Dnia Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych oraz 4. Urodzin Ogólnopolskiej Koalicji „Przewijamy Polskę” złożyliśmy wizytę w domu parafialnym i budynku kościoła przy ul. Władysława Kunickiego 128.
Przewodnikiem po zwiedzanej przestrzeni był ks. kan. dr Waldemar Sądecki, proboszcz parafii. Z entuzjazmem prezentował kolejne efekty realizacji projektu pod nazwą „Parafia pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Lublinie dostępna dla osób ze szczególnymi potrzebami”. Prace projektowe trwały od 15 listopada 2023 r. do 31 grudnia 2024 r. a współfinansował je Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach programu „Dostępna Przestrzeń Publiczna”. Celem przedsięwzięcia była poprawa dostępności przestrzeni parafialnej dla osób z niepełnosprawnościami. W ramach projektu dokonano szeregu istotnych zmian, które mają na celu ułatwienie poruszania się oraz korzystania z pomieszczeń przez osoby z różnymi potrzebami, w tym osoby z ograniczoną mobilnością, niepełnosprawnością słuchu, seniorów oraz rodziny z małymi dziećmi.
Udogodnienia i zmiany w zakresie dostępności
Kolejna Komfortka w przestrzeni Lublina
Podczas wizyty szczególną uwagę zwrócono na funkcjonalność i dostępność udogodnień a także ogólny komfort przestrzeni. Lubelski kościół jest prawdopodobnie pierwszym w Polsce, w którym znajduje się Komfortka. Przestrzeń toalety jest wyposażona w miskę ustępową z niezbędnymi pochwytami, umywalkę umożliwiającą podjazd wózkiem, lustro uchylne i stałe oraz składaną na ścianę leżankę dla dorosłych z rozkładaną poręczą zabezpieczającą przed upadkiem. W pomieszczeniu zamontowano system wzywania pomocy. Wyposażenie Komfortki dopełniają: dozownik na mydło, suszarka i pojemnik na ręczniki oraz kosz na śmieci. W toalecie nie zamontowano podnośnika ułatwiającego transfer pomiędzy wózkiem a leżanką.
Komfortka znajduje się w budynku domu parafialnego. Można z niej korzystać podczas trwania mszy i uroczystości kościelnych, w godzinach pracy kancelarii parafialnej a także w czasie aktywności wspólnot i grup parafialnych.
Udogodnienia dla różnych grup osób z niepełnosprawnościami
W ramach innych udogodnień mających na celu poprawę dostępności, zakupiono i zamontowano pionową platformę dla osób z niepełnosprawnościami, która umożliwia bezpieczne przemieszczanie się między poziomami w budynku parafialnym. Szklane i oznaczone kontrastowymi pasami w kolorze żółtym drzwi do windy znajdują się po prawej stronie od wejścia.
W celu zwiększenia bezpieczeństwa w ciągach komunikacyjnych – szczególnie na odcinku prowadzącym od windy do toalety dla osób niepełnosprawnych – posadzkę na powierzchni 70 m² pokryto specjalną żywicą o właściwościach antypoślizgowych i antyrefleksyjnych.
Zmodernizowana została stolarka drzwiowa. Zainstalowano dziesięcioro nowych drzwi wewnętrznych, w tym troje dźwiękoszczelnych, o szerokości co najmniej 90 cm. Dzięki temu nie tylko poprawiono dostępność przestrzeni, ale także zwiększono komfort użytkowania poprzez ograniczenie hałasu w pomieszczeniach wymagających ciszy. To szczególnie ważne w kontekście działań prowadzonych w budynku parafialnym, w którym funkcjonuje szereg wspólnot i grup duszpasterskich.
Do budynku kościoła prowadzą dwa wejścia przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchu – od strony południowej i zachodniej.
Osobom niewidomym i słabowidzącym orientację w przestrzeni ułatwia 59 nowych tabliczek oznaczonych alfabetem Braille’a. Dodatkowo, w trzech wybranych lokalizacjach zainstalowano znaczniki dźwiękowe Totupoint, będące dodatkowym źródłem informacji przestrzennej dla osób z niepełnosprawnością wzroku.
Aby umożliwić pełny i swobodny udział w życiu duchowym, dla osób z niepełnosprawnością słuchu zainstalowano pętle indukcyjne: w zamykanym konfesjonale, w sześciu ławkach oraz przy biurku kancelarii parafialnej.
Ponadto, stworzono dyskretną przestrzeń umożliwiającą uczestnictwo w sakramencie pokuty osobom poruszającym się na wózkach. „Kaplica spowiedzi”, bo o niej mowa, jest pozbawiona barier i progów, co pozwala na swobodne manewrowanie urządzeniami mobilnymi.
W podziemiu od 2014 r. funkcjonuje Kaplica Adoracji Najświętszego Sakramentu pod wezwaniem Św. Antoniego z Padwy. To miejsce przeznaczone modlitwie w ciszy i adoracji Jezusa obecnego w Najświętszym Sakramencie. Jest czynna codziennie w godzinach od 7:00 do 19:00. Istnieje również możliwość zapisania się na adorację w nocy, co może stanowić dogodną alternatywę dla tych, którzy w ciągu dnia mają inne obowiązki lub chcieliby modlić się późnym wieczorem. Pomimo, że miejsce znajduje się na kondygnacji niedostępnej architektonicznie dla osób z problemami narządu ruchu, pobyt w cichym i spokojnym otoczeniu kaplicy może być korzystny dla osób z innymi rodzajami niepełnosprawności. Kaplica umożliwia pełne uczestnictwo w kontemplacji, bez potrzeby angażowania się w słuchowe aspekty nabożeństwa. Może być miejscem wyciszenia dla osób zmagających się z trudnościami psychicznymi. Panująca w środku cisza i spokój mogą być ważne dla osób, które potrzebują przestrzeni, aby odpocząć od stresu lub lęku.
Działania proekologiczne i innowacyjne rozwiązania
Tuż obok wejścia do Kaplicy Adoracji, po prawej stronie na zewnętrznej elewacji kościoła, zamontowano dużych rozmiarów ekran multimedialny. Przy ładnej pogodzie, kiedy wierni gromadzą się przed kościołem, mają możliwość skorzystania ze stale dostępnych krzesełek, pobieranych z przedsionka. Wówczas na ekranie wyświetlana jest bezpośrednia transmisja Mszy Świętej z wnętrza kościoła a na zewnętrznych głośnikach emitowany jest głos. To innowacyjne rozwiązanie sprawia, że również osoby, które z różnych przyczyn nie mogą lub nie chcą wejść do wnętrza kościoła, mogą aktywnie uczestniczyć w nabożeństwach.
Dodatkowo, na terenie kościoła oraz domu parafialnego przeprowadzono termomodernizację, obejmującą montaż dwóch systemów fotowoltaicznych oraz jednej powietrznej pompy ciepła. Celem podjętych działań było zwiększenie efektywności energetycznej i ochrona środowiska, obniżenie kosztów eksploatacyjnych obiektów oraz zapewnienie komfortu cieplnego dla wszystkich wiernych.
Innowacyjność Parafii Rzymskokatolickiej pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Lublinie przejawia się nie tylko w dostosowaniu przestrzeni do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, ale także w uruchomieniu specjalnej, niskopodłogowej linii autobusowej, która ułatwia uczestnictwo wiernych w niedzielnych Mszach Świętych. Od 16 kwietnia 2023 roku, we współpracy z Miejską Korporacją Komunikacyjną Sp. z o.o., na terenie parafii funkcjonuje linia o nazwie „Parafia NSJ”, która obsługuje Msze Święte o godz. 10:00, 11:30 oraz 13:00. Trasa linii ma początek i koniec na przystanku specjalnym (obowiązującym w niedziele i dni świąteczne), który umiejscowiono w zatoce bezpośrednio przed kościołem. Następnie prowadzi do najbardziej oddalonych punktów na terenie parafii, obejmuje ulice: Kunickiego, Nowy Świat, Wyścigową, Dunikowskiego, Herberta, aż do pętli końcowej, skąd autobus wraca przez Herberta, Zemborzycką i Kunickiego. Co istotne, wierni korzystający z tej linii nie muszą kupować ani kasować biletu, ponieważ koszty przejazdu pokrywa parafia. Szczegółowy rozkład jazdy linii dostępny jest zarówno na przystankach MPK, jak również na stronie internetowej parafii. Inicjatywa ma na celu zapewnienie dogodnego dostępu do miejsca kultu, szczególnie dla osób, które mają trudności z dojazdem na Mszę Świętą, a jej realizacja stanowi kolejny krok w kierunku zwiększenia dostępności Kościoła dla wszystkich wiernych, niezależnie od ich wieku, sprawności, sytuacji życiowej czy mobilności.
Podsumowanie i podziękowania
Wizyta w Parafii Rzymskokatolickiej pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Lublinie pozwoliła na poznanie przestrzeni, która daje możliwość aktywnego uczestnictwa parafian w życiu Kościoła. Dzięki udogodnieniom wprowadzonym w ramach projektu, kościół stał się miejscem dostępnym i otwartym, w którym każda osoba – bez względu na swoje potrzeby – może pełnoprawnie brać udział w życiu parafii. Te zmiany to nie tylko inwestycje w przestrzeń, ale także wyraz głębokiej troski proboszcza i duszpasterzy parafialnych o duchowy rozwój i godność człowieka. Eliminując bariery i wdrażając innowacyjne rozwiązania, parafia wzmacnia aktywność wiernych. Umożliwia udział w liturgii, modlitwie oraz życiu Kościoła, zapewniając każdemu poczucie, pełnej przynależności i równoprawnego uczestnictwa w życiu duchowym.
Aktualne i szczegółowe informacje o parafii można znaleźć na stronie internetowej: https://nsj.diecezja.lublin.pl/.
Ks. kan. dr Waldemarowi Sądeckiemu składamy serdeczne podziękowania za poświęcony czas i gościnność. Jesteśmy pełni podziwu dla pasji w realizacji kolejnych przedsięwzięć, które sprawiają, że przestrzeń parafii może być miejscem dostępnym, zapewniającym bezpieczeństwo i poszanowanie godności.
Galeria zdjęć
Tekst i foto: Wiktoria Kwiecień
Materiał powstał w ramach projektu „Wzmacniamy aktywność”
realizowanego w okresie 01.01.2025 r. – 29.02.2028 r.
przez Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki
Zadanie publiczne jest dofinansowane ze środków PFRON
UWAGA: Pobieranie, kopiowanie i jakiekolwiek inne wykorzystanie treści dostępnych w powyższym materiale wymaga pisemnej zgody LFOON – SW będącego właścicielem serwisu www.niepelnosprawnilublin.pl.