16 grudnia 2025 r. w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie odbyła się konferencja „Senioralni Liderzy Dostępności”. Wydarzenie stanowiło uroczyste podsumowanie II edycji projektu „Senior 60+ bez barier”, promując ideę samoorganizacji osób starszych oraz wykorzystanie nowoczesnych technologii, w tym sztucznej inteligencji, w procesie niwelowania barier społecznych i architektonicznych.
Konferencja zgromadziła przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz samych seniorów, którzy przez ostatnie miesiące przygotowywali się do roli liderów dostępności. Spotkanie stało się platformą wymiany doświadczeń między WSPA a Związkiem Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych (FLOP). Kluczowym punktem programu była debata nad Strategią Rozwoju Lubelskiego Partnerstwa na Rzecz Dostępności na lata 2025–2028 oraz dyskusja o wpływie AI na życie osób starszych. A to wszystko w ramach projektu „Senior 60+ bez barier – samoorganizacja seniorów na rzecz dostępności. Edycja II”, dofinansowanego ze środków rządowego programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni+” na lata 2021-2025, edycja 2025.
Uroczystego otwarcia konferencji dokonali Jacek Lis, kanclerz WSPA oraz Wojciech Dec, prezes FLOP. Obaj prelegenci podkreślili, że dostępność nie jest jedynie wymogiem prawnym, ale przede wszystkim fundamentem godnego życia w społeczeństwie.
Podsumowanie działań projektowych
Pierwsza część spotkania została poświęcona prezentacji efektów projektu „Senior 60+ bez barier – samoorganizacja seniorów na rzecz dostępności”. Koordynatorka, Katarzyna Barcikowska, przedstawiła wyniki działań, które przełożyły się na wymierny wzrost kompetencji uczestników, kładąc przy tym szczególny nacisk na aspekt partycypacji społecznej. Podkreśliła, że fundamentem sukcesu była ścisła współpraca na rzecz miasta, w której to sami seniorzy pełnili rolę głównych aktorów i mieli realny wpływ na kształtowanie lokalnej dostępności. Kulminacyjnym potwierdzeniem tych słów stało się uroczyste wręczenie zaświadczeń o ukończeniu szkolenia, dzięki któremu grupa uczestników oficjalnie zyskała status „Senioralnych Liderów Dostępności”, gotowych do aktywnego wspierania procesów włączających w przestrzeni publicznej.
Strategia na przyszłość
Wojciech Dec zaprezentował założenia „Strategii Rozwoju Lubelskiego Partnerstwa na Rzecz Dostępności (LPnRD) na lata 2025–2028”. Korzenie LPnRD sięgają czerwca 2021 roku. Inicjatywa ta została powołana do życia podczas regionalnej konferencji inaugurującej projekt „Lubelscy Liderzy Dostępności na START”, finansowany ze środków Funduszy EOG w ramach programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy. Za koordynację i rozwój tej płaszczyzny współpracy odpowiadają wspólnie Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych (FLOP) oraz Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki (LFOON). Partnerstwo pełni rolę kluczowego forum kooperacji w regionie, koncentrując się na realnym wsparciu i poprawie jakości życia osób ze szczególnymi potrzebami na terenie całego województwa lubelskiego.
Z kolei Karolina Kowalczyk, Specjalista ds. Projektów w Centrum Projektów Zewnętrznych (WSPA), Fundacja Wspierania Edukacji i Przedsiębiorczości „INNOVATIV” przybliżyła doświadczenia uczelni w likwidacji barier w obszarze edukacji wyższej, pokazując praktyczne zastosowanie rozwiązań projektowych w środowisku akademickim.
Nowoczesne technologie w służbie seniorom
Największe emocje wzbudził popołudniowy panel dyskusyjny pt. „Senior – Dostępność – Sztuczna Inteligencja (AI)”, moderowany przez dr Martę Komorską. Eksperci, wśród których znaleźli się: Dorota Krać, Prezes Polskiego Związku Niewidomych (Okręg Lubelski), Małgorzata Zmysłowska, Zastępca Przewodniczącej Rady Seniorów Miasta Lublin, Karolina Kowalczyk (WSPA), Wojciech Dec, sekretarz LPnRD, członek Rady Dostępności przy Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Justyna Spryszak, koordynator Biura FLOP, ekspertka ds. osób niepełnosprawnych.
Uczestnicy dyskusji poddali wnikliwej analizie zarówno szanse, jak i zagrożenia płynące z dynamicznego rozwoju technologii algorytmicznych. Eksperci zgodnie uznali, że sztuczna inteligencja posiada ogromny potencjał personalizacji, dzięki któremu może stać się „inteligentnym asystentem” wydatnie ułatwiającym codzienną komunikację osobom z dysfunkcjami wzroku czy słuchu. Zwrócono jednak uwagę, że warunkiem niezbędnym do wykorzystania tego potencjału jest rzetelna edukacja. Tylko poprzez systemowe „oswojenie” nowoczesnych narzędzi można skutecznie zapobiec nowym formom wykluczenia cyfrowego wśród seniorów. Debatę podsumowano ważnym postulatem etycznym: aby technologia realnie służyła wszystkim obywatelom, musi być projektowana z uwzględnieniem specyficznych potrzeb i wrażliwości osób starszych już na etapie jej tworzenia.
Konferencja „Senioralni Liderzy Dostępności” udowodniła, że seniorzy nie są jedynie odbiorcami polityki społecznej, ale jej aktywnymi współtwórcami. Spotkanie zakończyło się mocnym akcentem: dostępność to proces ciągły. Dzięki nowej strategii i przeszkolonym Liderom Dostępności, Lublin zyskał realne narzędzia do budowania przestrzeni wolnej od barier – zarówno tych fizycznych, jak i mentalnych. Projekt współfinansowany z programu „Aktywni+” pokazał, że kapitał społeczny seniorów jest jednym z cenniejszych zasobów regionu.
Galeria zdjęć
Tekst i foto: Agnieszka C. Gałązka
Materiał powstał w ramach projektu „Wzmacniamy aktywność”
realizowanego w okresie 01.01.2025 r. – 29.02.2028 r.
przez Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki
Zadanie publiczne jest dofinansowane ze środków PFRON
UWAGA: Pobieranie, kopiowanie i jakiekolwiek inne wykorzystanie treści dostępnych w powyższym materiale wymaga pisemnej zgody LFOON – SW będącego właścicielem serwisu www.niepelnosprawnilublin.pl.