W dniu 12 lipca 2019 roku w Muzeum Wsi Lubelskiej odbyła się konferencja poświęcona zagadnieniom turystyki dla osób niewidomych oraz nowym możliwościom rehabilitacji również poprzez sport.
Spotkanie w Lublinie było jednym z 16 prowadzonych w każdym mieście wojewódzkim w ramach XVII edycji REHA FOR THE BLIND IN POLAND przez fundację Szansa dla niewidomych.
Wydarzenie było podzielone na części. Główna część wydarzenia o charakterze merytorycznym odbyła się w obiekcie Czworak z Brusa. Konferencja zaczęła się o 10:20 z niewielkim opóźnieniem i w całości była transmitowana na żywo. Pierwszym prelegentem była Joanna Szafrańska, pracowniczka lubelskie oddziału fundacji, która rozpoczęła mini konferencję od przedstawienia programu. Następnie wręczyłą nagrody osobom bądz instytusją, które wygrały w tegorocznej regionalnej edycji konkursu IDOL, organizowanej przez fundację Szansa.

Nagrody zostały przyznawane za przysłużenie się oraz aktywne działanie w środowisku osób niewidzących lub słabowidzących. Wyłoniono 5 zwycięzców w kilku kategoriach. W kategori idol środowisko wygrała Pani Iwona Skowroń – prezes koła polskiego związku osób niewidomych w Radzyniu Podlaskim, w kategorii media – TVP Lublin, w kategorii uczelnia – Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji – posiadająca urządzenia skierowane do osób niewidomych i niedowidzących, w kategorii placówka kultury – Muzeum Wsi Lubelskiej – jako jedna z najbardziej dostosowanych placówek w Lublinie oraz w kategorii firma-instytucja Zrzeszenie Studentów Niepełnosprawnych „Alter Idem” – które skupia na równych prawach studentów z niepełnosprawnościami i pełnosprawnych studentów UMCS.

Kończąc swoje wystąpienie Pani Joanna zaznaczyła jak ważną formą rehabilitacji jest turystyka i podróżowanie oraz kim tak naprawdę jest osoba niepełnosprawna. “Osoba staje się osobą z niepełnosprawnością w kontakcie z barierą. (…) Tak naprawdę każdy z nas jest osobą pełnosprawną, ale napotykając na swojej drodze różne bariery staje się osobą niepełnosprawną.” Główne bariery jakie zostały przedstawione w wystąpieniu były: bariera świadomości oraz bariera fizyczno-architektoniczna. Ważnym zagadnieniem było docieranie właśnie do osób które mogą coś zmienić na lepsze w środowisku osób niewidomych i niedowidzących i to jak istotne jest żeby to właśnie projektanci zrozumieli, że oznaczenia i udogodnienia są ważne, zwłaszcza w aspekcie bezpieczeństwa. Wszystkie rozwiązania takie jak: linie naprowadzające,oznaczenia kontrastowe schodów, tabliczki z numerami w Braille’u mają służyć przede wszystkim bezpieczeństwu w poruszaniu się.
Następnym prelegentem był Janusz Mirowski, który opowiedział o nowych możliwościach rehabilitacji niewidomych oraz zmianie myślenia w fundacji. Nowym podejściem fundacji jest docieranie do osób widzących, uświadamianie ich oraz przesuwanie akcentu na integrację i przenikanie środowisk widzących i niewidzących. Prelegent opowiedział o sytuacji na rynku pod względem programów dla niewidzących i dostępnych urządzeń. Mówca wspomniał także o braku prawa i odpowiednich przepisów czy standardów, które mówiłyby jakie rozwiązania należy zastosować, żeby obiekt był dostosowany dla osób niewidomych i niedowidzących tak jak to jest zapisane na temat rozwiązań dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Referent przedstawił także nowe rozwiązania na rynku jakimi są: znaczniki TOTUPOINT[1] – znakowanie przestrzeni publicznej jako sposób rozpowszechniania informacji miejscowej, turystycznej, komercyjnej, dzięki czemu przestrzeń staje się bardziej bezpieczna dla osób z niepełnosprawnościami, szczególnie z dysfunkcją narządu wzroku; BEACONY[2] – miniaturowe nadajniki ukryte w ścianie jako przewodnik osoby niewidomej; aplikacja na telefon YOUR WAY[3] oraz kamerka OrCam MyEye[4] – najbardziej zaawansowana przenośna technologia wspomagająca, przeznaczona dla osób niewidomych i niedowidzących.

Trzecim prelegentem był Sebastian Michailidis z Klubu Sportowego IKAR. Opowiedział o realizowanych projektach rehabilitacji w klubie, organizowanych warsztatach i planowanych zajęciach. Ważnym projektem realizowanym przez Klub jest obecnie druga edycja “Ruszaj się” – zajęcia sportowe, szkolenie umiejętności jak i możliwość brania udziału w zawodach.
Kolejnym prelegentem był Pan Tomasz Olszyński – turysta z dysfunkcją wzroku. Opowiedział o tym jak przełamał swoje wewnętrzne bariery – bariery w głowie, biorąc udział w projekcie “Zobaczyć morze”[5]. Swój pierwszy rejs odbył w 2011 roku na jachcie “Zawisza Czarny”, do dzisiaj odbył 4 rejsy i dalej zamierza brać udział w projekcie. Projekt opiera się na organizacji rejsów pełnomorskich, którego załogę w połowie stanowią osoby niewidome lub słabowidzące. Poprzez żeglugę osoby niewidome lub niedowidzące, w tym mówca Tomasz Olszyński, mają okazję się wiele nauczyć, w tym odnaleźć pewności siebie i stać się samowystarczalnym. Poprzez rejs mają możliwość zdobycia doświadczenia, zawrzeć przyjaźnie, nauczyć się działać w zespole, jak również sterować jachtem, dzięki wprowadzonym udoskonaleniom. Z rejsem wiąże się również możliwość zwiedzania miejsc, do których przybił “Zawisza”. Mówca przyznał że największą trudność dla niego stanowiła psychika.
Ostatnim prelegentem był Mieczysław Krzyszycha – aktywna osoba z dysfunkcją wzroku. Pan Mieczysław zaczął swoje wystąpienie od zwrócenia uwagi na to, że przede wszystkim należy wiedzieć, czego się chce, a wtedy jest się to w stanie osiągnąć. Referent opowiedział o swoich wyprawach i spełnianiu marzeń jakimi była ciekawość świata i chęć podróżowania. Opisał wrażenia z wyprawy na stożek wulkaniczny -Etna na Sycylii we Włoszech. Prelegent również brał udział w rejsie realizowanym przez fundację Zobaczyć Morze. Podzielił się ze słuchaczami także kolejnym celem, marzeniem – wspiąć się na Mont Blanc. Zaznaczył jak ważna jest osoba prowadząca, przewodnik podczas podróży, który musi chcieć pomóc, bo jeśli nie to będzie tylko przeszkodą według Pana Mieczysława.
W ramach wydarzenia przewidziano jeszcze kilka innych atrakcji. O godzinie 13:00 odbyły się warsztaty rękodzielnicze, następnie od 14:00 można było wziąć udział w zwiedzaniu Muzeum Wsi Lubelskiej z przewodnikiem – tzw ścieżką edukacyjną, dostosowaną do osób niewidomych i niedowidzących. Jako elementy towarzyszące przewidziane były pokazy sportowe i wystawa sprzętu rehabilitacyjnego. Stoiska były dostępne przez cały czas pikniku.
W Pikniku wzięło udział wiele osób zarówno z dysfunkcjami jak i z ich otoczenia. Wystąpienia były zwięzłe, interesujące, a co najważniejsze poszerzające wiedzę i horyzonty zwłaszcza w aspekcie podróży po świecie.
Małgorzata Cieszyńska