W czwartek, 21 listopada 2024 r. w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie odbyła się konferencja „Mapa Drogowa Dostępności. Potrzeby nieoczywiste w świecie osób młodych”, zorganizowana przez Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych (FLOP), Wyższą Szkołę Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie (WSPA) oraz Lubelskie Partnerstwo na Rzecz Dostępności (LPnRD).
Wydarzenie było współfinansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przyznanych przez Samorząd Województwa Lubelskiego. Całość konferencji na PJM tłumaczyły Panie: Marta Stępniak i Ewelina Lachowska.
W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele instytucji publicznych, organizacji pozarządowych oraz studenci, którzy wspólnie dyskutowali na temat dostępności i jej znaczenia dla osób młodych. Celem spotkania było zwiększenie świadomości na temat potrzeb osób w kryzysie oraz wskazanie praktycznych możliwości wsparcia i wzmacniania integracji społecznej. Konferencja była okazją do zgłębienia zagadnień dostępności, ze szczególnym uwzględnieniem barier oraz wyzwań, przed którymi stoją osoby młode, zwłaszcza w kontekście zdrowia psychicznego.
Otwarcie konferencji
Konferencję rozpoczęli i poprowadzili studenci kierunku Media i Dziennikarstwo WSPA – Martyna i Piotr, którzy zapowiadali kolejne wystąpienia prelegentów. Ich zaangażowanie w prowadzenie wydarzenia w szczególny sposób podkreśliło znaczenie udziału młodych osób w dyskusjach na temat potrzeb i dostępności.
O oficjalne otwarcie Konferencji poproszono kolejno: Panią dr Marię Mazur, Rektor WSPA, Pana mgr Jacka Lisa, Kanclerza WSPA oraz Pana Wojciecha Deca, Prezesa Związku Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych.
Pani profesor Maria Mazur podkreśliła rolę uczelni w promowaniu dostępności zarówno w wymiarze technicznym, jak i społecznym oraz relacyjnym. Zwróciła także uwagę na konieczność wsparcia osób młodych w ich codziennych wyzwaniach oraz budowania przestrzeni sprzyjającej równości i solidarności. Pani Rektor odczytała także list od Wojewody Lubelskiego, Pana Krzysztofa Komorskiego, który serdecznie pozdrowił uczestników i wyraził uznanie dla inicjatorów wydarzenia.
Kanclerz uczelni, Pan Jacek Lis, przypomniał o dotychczasowych działaniach WSPA, takich jak projekty „Wyspa Dostępności” i zajęcia z projektowania uniwersalnego, które są przykładem praktycznego podejścia do inkluzyjności. Mówił także o roli współpracy środowiska akademickiego z różnymi instytucjami w celu wsparcia osób z niepełnosprawnościami.
Pan Wojciech Dec mówił o współpracy między organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami publicznymi w dążeniu do poprawy dostępności. Zwrócił również uwagę na konieczność zaangażowania w te działania społeczności lokalnych.
Przebieg
Wprowadzenie merytoryczne - Małgorzata Paprota
O wprowadzenie merytoryczne poproszono Panią Małgorzatę Paprotę, Dyrektor Oddziału Lubelskiego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, która wskazała na rosnące problemy związane z dostępnością, dotyczące wszystkich ludzi a nie tylko osób z niepełnosprawnościami. Kontynuacją tego krótkiego wystąpienia była prelekcja Pani Małgorzaty Żywickiej, Eksperta ds. Postępowań Skargowych w Oddziale Lubelskim PFRON, która przybliżyła uczestnikom ustawę o dostępności oraz praktyczne wyzwania związane z wdrażaniem zasad projektowania uniwersalnego. Zwróciła uwagę na bariery architektoniczne, informacyjne i cyfrowe oraz sposoby ich eliminacji. Wyjaśniła, jak działają postępowania skargowe w kontekście dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami oraz jak osoby z niepełnosprawnościami mogą zgłaszać swoje problemy i potrzeby. Zaznaczyła, w jaki sposób PFRON wspiera działania, mające na celu poprawę dostępności, w tym programy i inicjatywy, które pomagają w likwidacji barier. Wystąpienie wzbogaciły liczne przykłady praktyczne.
"Wprowadzenie w problematykę, czyli dlaczego chcemy rozmawiać o dostępności?" - Monika Skalska
Kolejne wystąpienie było emocjonalnym i inspirującym apelem o podejmowanie działań na rzecz dostępności, szczególnie w kontekście osób młodych, które napotykają bariery w społeczeństwie w zakresie zdrowia fizycznego, emocjonalnego i psychicznego. Wygłosiła je Pani Monika Skalska, przedsiębiorca, pracownik i wykładowca WSPA, pomysłodawczyni Konferencji. W swoich słowach nawiązała do inspiracji rozmową z Panią dr Martą Komorską i postawionym przez Nią pytaniem, w jaki sposób można pomóc młodym osobom z przewlekłymi problemami zdrowotnymi w ich asymilacji i aktywizacji zawodowej. Pani Monika podzieliła się swoim osobistym doświadczeniem, mówiąc o wsparciu, jakie otrzymała od rodziny i przyjaciół, co pomogło jej w realizacji marzeń. Zwróciła uwagę na niepokojące statystyki dotyczące chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca i depresja, które dotyczą wielu osób w Polsce. Na koniec swojego wystąpienia wykładowczyni zaapelowała o większą dostępność dla wszystkich a nie tylko dla wybranych grup, oraz o zaangażowanie społeczeństwa w pomoc osobom potrzebującym. Wystąpienie zakończyła słowami: “Bądźmy dostępni dla tych, którzy nas potrzebują!”.
Film zrealizowany przez studentów WSPA
Kolejnym punktem programu była projekcja krótkiego filmu, zrealizowanego na ulicach Lublina przez studentów kierunku Media i Dziennikarstwo WSPA: Wiktorię Kuziołę, Martynę Jabłońską, Taisiia Shatruk oraz Nazar Kozhoma. Młodym ludziom – mieszkańcom i przechodniom zadano pytania o posiadanie w najbliższym otoczeniu osób z niewidocznymi niepełnosprawnościami, w tym chorych na choroby przewlekłe, m.in. epilepsję czy cukrzycę. Zapytano także o umiejętność udzielania pomocy w sytuacjach kryzysowych, będących następstwem choroby. Z udzielonych odpowiedzi wynikało, że umiejętność udzielenia pomocy jest częstsza wśród osób, które wśród swoich bliskich i znajomych posiadają osoby chore a zatem ich świadomość jest wyższa, niż u pozostałych. Wśród ankietowanych była także osoba o wykształceniu medycznym, dla której z racji posiadanej wiedzy i wykonywanego zawodu zadane pytania nie były problematyczne.
Wystąpienie Marty Rak
Po emisji filmu na scenę zaproszono Panią Martę Rak, Wicedyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Lublinie, która podziękowała za organizację wydarzenia i przekazała serdeczne pozdrowienia w imieniu Pana Jarosława Stawiarskiego, Marszałka Województwa Lubelskiego oraz Pani Małgorzaty Romanko, Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej, którzy z powodu obowiązków służbowych nie mogli być obecni osobiście. Pani Wicedyrektor wyraziła radość, że Samorząd Województwa Lubelskiego może wspierać tak ważną konferencję i podkreśliła, że to spotkanie powinno być początkiem dalszych rozmów i działań na rzecz dostępności. Zaznaczyła, że kontynuacja edukacji i dyskusji na ten temat są kluczowe dla wprowadzenia realnych zmian w społeczeństwie. Na koniec, pogratulowała organizatorom i wyraziła wdzięczność za ich wysiłki.
"Perspektywa socjologiczna: bierność społeczna a szczególne potrzeby" - dr Ewa Miszczak
Pani dr Ewa Miszczak skupiła się na problematyce bierności społecznej oraz jej wpływie na osoby z niepełnosprawnościami. W swoim wystąpieniu podkreśliła, że dostępność to nie tylko kwestia, która wymaga zaangażowania całego społeczeństwa. Zwróciła uwagę na to, jak często osoby z niepełnosprawnościami doświadczają wykluczenia i jak ważne jest, aby ich potrzeby były dostrzegane i zaspokajane. Wykładowczyni wskazała na konieczność edukacji i zwiększenia świadomości społecznej w celu zmiany postrzegania osób z niepełnosprawnościami. Podkreśliła, że bierność społeczna może prowadzić do izolacji i pogłębiać problemy emocjonalne, co jest szczególnie istotne w kontekście młodych ludzi. Na zakończenie wystąpienia zaapelowała o aktywne działania na rzecz dostępności, podkreślając, że każdy z nas ma rolę do odegrania w tworzeniu bardziej otwartego i wspierającego środowiska.
"Choroby przewlekłe w społeczeństwie - perspektywa medyczna" - mgr Magdalena Wac
Pani mgr Magdalena Wac, Dziekan kierunku Pielęgniarstwo WSPA, pielęgniarka w Zespole Anestezjologicznym Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Lublinie oraz trener personalny, rozpoczęła wykład od serdecznego przywitania słuchaczy, zwracając szczególną uwagę na obecność jednej z bohaterek swojej prezentacji, której historia miała zostać przedstawiona później. Podjęła się omówienia tematu chorób przewlekłych z perspektywy medycznej, jednak skoncentrowała się na węższym aspekcie, łączącym jej zawodowe doświadczenia i osobiste zainteresowania, mianowicie na mózgowym porażeniu dziecięcym MPD, z którym spotyka się zarówno zawodowo, jak i w życiu codziennym, realizując swoją pasję sportową.
Pani Magdalena wyjaśniła, że (MPD) nie jest pojedynczą chorobą, lecz zespołem zaburzeń wynikających z uszkodzenia tkanki mózgowej już na etapie prenatalnym. Schorzenie to jest nieuleczalne i towarzyszy pacjentom przez całe życie a obecnie na świecie żyje około 17 milionów osób z MPD, co stanowi mniej więcej dwa przypadki na tysiąc urodzeń. Choroba ta może objawiać się w różnorodny sposób, od ciężkich zaburzeń motorycznych i intelektualnych po łagodniejsze przypadki, gdzie intelektualna sprawność pozostaje zachowana. Jednak wspólnym mianownikiem wszystkich przypadków są zaburzenia ruchowe. Pielęgniarka przybliżyła charakterystykę tych zaburzeń, wyjaśniając, że pacjenci mają trudności z poruszaniem się i wykonywaniem codziennych czynności. W wielu przypadkach są uzależnieni od pomocy rodziny, opiekunów, terapeutów czy personelu medycznego. Opisała różne rodzaje zaburzeń motorycznych. Wspomniała, że aż 90% pacjentów doświadcza spastycznego porażenia, czyli wzmożonego napięcia mięśniowego połączonego z osłabieniem siły mięśniowej, co znacząco utrudnia codzienne życie.
W dalszej części słuchacze poznali dwie wyjątkowe bohaterki wystąpienia, które są dowodem na to, jak aktywność fizyczna może poprawić jakość życia osób z niepełnosprawnością, w tym przypadku z MPD. Pierwszą z nich była 30-letnia Alicja Chrostowska, urodzona jako skrajny wcześniak na przełomie 28. i 29. tygodnia ciąży. Alicja, poruszająca się na wózku, od czterech lat trenuje siłowo w siłowni Just GYM w Lublinie. Alicja jest znana w mediach społecznościowych jako Ala Wojowniczka – kulą w sport, co może być inspiracją dla innych. Udowadnia, że mimo ograniczeń związanych z MPD można realizować pasję i walczyć o aktywne życie.
Drugą bohaterką była Natalia Borowska, trenerka personalna, która wspiera Alicję w Jej treningach. Pani Natalia zaczęła swoją działalność jako wolontariuszka w Fundacji Aktywnej Rehabilitacji, a od 2017 roku pracuje jako trenerka personalna. Specjalizuje się w treningach z osobami z niepełnosprawnościami, w tym z MPD, przepuklinami oponowo-rdzeniowymi, zanikiem mięśni, chorobami onkologicznymi, deformacjami kończyn oraz niepełnosprawnością intelektualną.
To wystąpienie było nie tylko medycznym spojrzeniem na chorobę, ale również opowieścią o sile, determinacji i znaczeniu aktywności fizycznej w życiu osób z niepełnosprawnościami.
"Kondycja psychiczna uczniów szkół średnich w opinii psychologa szkolnego" - mgr Jakub Tomczyk
Ciekawą perspektywę na relacje “rodzic – uczeń – nauczyciel”, przedstawił mgr Jakub Tomczyk, psycholog szkolny w Zespole Szkół Chemicznych i Przemysłu Spożywczego.
Prelegent wyraził zaniepokojenie stanem emocjonalnym i psychicznym uczniów, zaznaczając, że temat relacji interpersonalnych jest kluczowy w kontekście ich dobrostanu. Podkreślił również istnienie trudności, związanych z globalizacją i jej wpływem na życie społeczne. Wskazał na brak odpowiednich narzędzi do skutecznej pomocy psychologicznej oraz na problem braku relacji międzyludzkich, które stanowią istotną ochronę przed problemami emocjonalnymi.
Z zaprezentowanych wyników badań ankietowych, przeprowadzonych wśród młodzieży szkolnej, dokumentujących kondycje psychiczną uczniów, wyłania się niepokojący temat problemów emocjonalnych oraz myśli a nawet prób samobójczych! Niestety system edukacyjny i rodzina, nie zawsze są w stanie odpowiednio szybko zareagować na te trudności. Dlatego, należy skupić się na budowaniu silnych więzi międzyludzkich i wzmocnieniu roli szkoły, jako miejsca, gdzie młodzież może znaleźć wsparcie.
Pan Jakub podkreślił wpływ zmieniającego się świata na funkcjonowanie młodszego pokolenia – dzisiejsze dzieci i młodzież budują swoją tożsamość w zupełnie innych warunkach, niż wcześniej. Rozwój technologii i mediów społecznościowych wymaga od dorosłych ciągłego aktualizowania wiedzy i dostosowywania metod pracy z młodzieżą. Zwrócił uwagę na konieczność tworzenia przestrzeni do otwartych rozmów i wsparcia emocjonalnego, które pomogą młodzieży przejść przez trudności współczesnego świata.
"Depresja u osób młodych" - dr n. med. Artur Kochański
Wykład Pana dr n. med. Artura Kochańskiego, specjalisty psychiatry z Lubelskiego Stowarzyszenia Ochrony Zdrowia Psychicznego, poświęcony był depresji, jej charakterystyce, przyczynom, objawom i leczeniu. Na początku prelegent podkreślił, że depresja jest zjawiskiem uniwersalnym, które dotyka ludzi niezależnie od wieku, płci czy statusu społecznego. To bardzo powszechne zaburzenie, mające różne oblicza. Depresja, jako zaburzenie psychiczne, różni się od zwykłego smutku, który jest naturalną reakcją emocjonalną. Wskazano, że nie każde obniżenie nastroju czy smutek jest depresją – czasem jest to reakcja na trudne wydarzenia życiowe, jak żałoba.
Depresja została opisana jako choroba, która nie tylko prowadzi do cierpienia osobistego, ale też wpływa na codzienne funkcjonowanie i życie zawodowe. Wskazano, że co piąty pacjent zgłaszający się do lekarza pierwszego kontaktu może doświadczać objawów depresji. Jednak ważne jest, by odróżniać depresję kliniczną od przejściowych stanów smutku.
Poruszono także temat przyczyn depresji, które są złożone i mogą mieć podłoże biologiczne, genetyczne, a także psychospołeczne. Podkreślono, że depresja endogenna wiąże się z nieprawidłowościami na poziomie neurobiologicznym, takimi jak zaburzenia równowagi neuroprzekaźników w mózgu. Wykład uwzględnił również genetyczne predyspozycje – osoby bardziej podatne mogą zachorować nawet pod wpływem niewielkiego stresu, podczas gdy inni, z mniejszą skłonnością genetyczną, mogą być bardziej odporni.
Prelegent omówił różne rodzaje zaburzeń nastroju. Wspomniano o współwystępowaniu depresji z innymi zaburzeniami, takimi jak lęk czy uzależnienia, co dodatkowo komplikuje proces leczenia.
Objawy depresji omówiono szczegółowo. Wskazano na problemy ze snem, takie jak jego skrócenie i bezsenność, lęk, spadek energii, brak motywacji, utratę zainteresowań czy trudności w codziennym funkcjonowaniu. W przypadku młodzieży często występują somatyczne objawy, takie jak bóle głowy, brzucha, a także uczucie nieszczęścia, niska samoocena, poczucie winy czy krytyczne podejście do siebie.
Leczenie depresji opiera się na podejściu wieloaspektowym. Podkreślono znaczenie zarówno leczenia farmakologicznego, jak i psychoterapii. Wykazano, że połączenie tych dwóch metod przynosi najlepsze rezultaty. Prelegent zaznaczył też, że istotne jest zrozumienie, że depresja to choroba wymagająca wsparcia specjalistów – psychiatry i psychologa – oraz że leczenie może być długotrwałe.
Wykład zakończono refleksją nad rozpowszechnieniem zaburzeń nastroju w populacji i koniecznością zwiększania świadomości na ich temat, aby skuteczniej diagnozować i leczyć osoby dotknięte depresją.
Panel dyskusyjny "Mapa drogowa dostępności. Potrzeby nieoczywiste w świecie osób młodych"
Ostatnim punktem w bogatym programie konferencji był panel dyskusyjny moderowany przez Pana Roberta Gostkowskiego z Centrum Doradztwa Strategicznego. Uczestniczyli w nim: Pani Dorota Krać (Polski Związek Niewidomych Okręg Lubelski), Pani Małgorzata Żywicka (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Oddział Lubelski), Pani Monika Skalska (Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji), Pan dr n. med. Artur Kochański (Lubelskie Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Psychicznego), Pan Wojciech Dec (Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych). Eksperci odwołując się do własnych doświadczeń zawodowych oraz prywatnych, dyskutowali na temat wyzwań oraz możliwych do wdrożenia rozwiązań, które mogłyby lepiej wspierać młodych ludzi.
Panel rozpoczęła rozmowa na temat wyzwań związanych z dostępem do pomocy psychologicznej i psychiatrycznej w Polsce. Uczestnicy zwrócili uwagę na niedobór specjalistów oraz ich teoretyczne przygotowanie, które często jest niewystarczające w obliczu faktycznych problemów, z jakimi mierzą się pacjenci. Szczególnie podkreślono trudności młodzieży w uzyskaniu odpowiedniego wsparcia oraz konieczność reform w edukacji psychologów, które lepiej przygotowałyby ich do pracy z młodymi osobami, borykającymi się z zaburzeniami emocjonalnymi. W trakcie rozmowy pojawiły się też głosy krytyczne wobec niektórych specjalistów, którzy nie wykazują wystarczającego zaangażowania w pomoc swoim pacjentom, co prowadzi do frustracji rodziców poszukujących wsparcia dla swoich dzieci.
W dalszej części panelu skupiono się na możliwościach, jakie oferuje sztuczna inteligencja w diagnozowaniu problemów psychicznych i emocjonalnych. Uczestnicy opowiedzieli o eksperymentach, w których AI obserwowała zachowania młodzieży i analizowała potencjalne trudności, z jakimi mogli się borykać. Podkreślono, że choć sztuczna inteligencja może stanowić użyteczne narzędzie wspierające, nigdy nie zastąpi ludzkiego podejścia, które opiera się na empatii i zrozumieniu.
Kolejnym istotnym tematem była sytuacja osób z niepełnosprawnościami, szczególnie tych zmagających się z utratą wzroku. Paneliści podkreślali, że osoby te często doświadczają wykluczenia społecznego i zawodowego, co wpływa negatywnie na ich samoocenę. Zwrócono uwagę, że niepełnosprawność sama w sobie nie jest przyczyną depresji, lecz są nią jej konsekwencje, takie jak utrata zawodowej roli czy izolacja społeczna. Ważnym wątkiem była również potrzeba lepszego wsparcia w zakresie edukacji i rehabilitacji społecznej dla osób z niepełnosprawnościami, które pozwoliłyby im pełniej uczestniczyć w życiu społecznym.
Paneliści rozmawiali także o znaczeniu technologii wspierających, które mogą poprawić jakość życia osób z niepełnosprawnościami. Omówiono programy finansowania specjalistycznego sprzętu komputerowego, podkreślając ich znaczenie, ale jednocześnie wskazując na ograniczenia dotychczasowych działań. Dyskusja skupiła się na potrzebie większych inwestycji w rozwój takich technologii, które umożliwiłyby bardziej niezależne funkcjonowanie osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
Na zakończenie panelu pojawiły się rekomendacje dla Rady Dostępności. Uczestnicy podkreślili konieczność bardziej kompleksowego podejścia do wspierania osób z niepełnosprawnościami, zarówno na poziomie instytucjonalnym, jak i społecznym. Jedna z panelistek, zwróciła uwagę, że kluczowe jest systematyczne i praktyczne doradztwo, które pozwoliłoby na skuteczniejsze rozwiązywanie problemów oraz lepsze planowanie działań na przyszłość.
Podsumowując, panel stanowił głos w sprawie pilnych potrzeb reform w obszarach zdrowia psychicznego, wsparcia osób z niepełnosprawnościami oraz wykorzystania nowych technologii w tych dziedzinach.
W trakcie dyskusji opracowaniem Mapy Drogowej Dostępności zajął się Pan Maciej Knap. W centrum mapy umieszczono młodzież, od której promieniście wyprowadzono siedem strzałek z hasłami: Edukacja i wsparcie emocjonalne, Dostęp do usług zdrowia psychicznego, Promowanie aktywności fizycznej, Kultura, Edukacja w zakresie mediów społecznościowych, Integracja społeczna, Dostęp do informacji.
PCK, OWiT Świdnik i CIDON
Dodatkowo, w czasie przerwy kawowej i podczas trwania konferencji w sąsiedniej auli, odbywały się praktyczne warsztaty z udzielania pierwszej pomocy, prowadzone przez wolontariuszy Polskiego Czerwonego Krzyża: Panią Kingę Kuwałek i Pana Macieja Mocko.
Na stoisku Ośrodka Wsparcia u Testów, funkcjonującym przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. Henryka Sienkiewicza przy ul. Norwida 4 w Świdniku, Pan Piotr Drzewiński udzielał niezbędnych wyjaśnień, prezentując publikacje oraz nowoczesne technologie wspierające osoby z niepełnosprawnością w codziennym życiu.
Tuż obok, obecne były Panie: Barbara Sadowska-Burlita i Irena Kijek z Oddziału Lubelskiego PFRON, które promowały Centrum Informacyjno-Doradcze dla Osób z Niepełnosprawnością (CIDON), udzielając szczegółowych informacji na temat programów PFRON, dostępnych form wsparcia oraz ulg przysługujących osobom z niepełnosprawnościami.
Podsumowanie
Dostępność jest dla wielu osób warunkiem prowadzenia niezależnego i samodzielnego życia. Dostępność oznacza zapewnienie tych samych możliwości wszystkim ludziom, bez względu na ich wiek oraz ograniczenia wewnętrzne, zewnętrzne i zmieniające się okoliczności. Niestety, w świadomości społecznej temat ten często jest postrzegany jako coś marginalnego, co dotyczy jedynie osób z niepełnosprawnościami czy seniorów. W rzeczywistości problemy związane z dostępnością dotyczą nas wszystkich – to kwestia tworzenia środowiska, które umożliwia każdej osobie pełne uczestnictwo w życiu społecznym, niezależnie od indywidualnych ograniczeń. W tym zakresie potrzebna jest mapa drogowa na miarę Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych ratyfikowanej przez Polskę w 2012 r., która obejmie osoby ze szczególnymi potrzebami w różnym wieku.
Konferencja „Mapa Drogowa Dostępności. Potrzeby nieoczywiste w świecie osób młodych” była nie tylko wydarzeniem naukowym, ale także przestrzenią do refleksji nad tym, jak budować świat bardziej otwarty i przyjazny dla każdego, niezależnie od barier, jakie stawia przed nim życie. Spotkanie zgromadziło ludzi z różnych środowisk – akademików, praktyków, młodzież, przedstawicieli organizacji pozarządowych i instytucji publicznych – wszystkich połączonych wspólnym celem: zrozumieniem, wsparciem i działaniem na rzecz dostępności.
Wystąpienia prelegentów zwracały uwagę na realne problemy, z jakimi mierzą się młode osoby z niepełnosprawnościami, chorobami przewlekłymi czy kryzysem psychicznym. Były to opowieści o trudnościach, ale też o nadziei, determinacji i sile ludzkiego ducha. Słuchając historii Alicji – Wojowniczki – i jej trenerki, Natalii, nie sposób było nie dostrzec, jak wiele zmienia wsparcie drugiego człowieka. Ich przykład pokazuje, że dostępność to nie tylko zmiana architektoniczna czy prawna, ale przede wszystkim zmiana w sercach i umysłach.
Uczestnictwo studentów – zarówno tych, prowadzących konferencję, jak też realizujących film i obecnych na widowni, podkreśliły znaczenie młodego pokolenia w stawaniu się ambasadorami przyszłych zmian. W swoich pytaniach i refleksjach pokazali, że dostępność to temat, który dotyczy każdego z nas i że razem można budować świat bardziej wrażliwy, uważny, przyjazny.
Każde wystąpienie, każda dyskusja i każda wymiana doświadczeń to krok ku temu, by wyciągnąć rękę do tych, którzy potrzebują wsparcia. Wspólne rozmowy o dostępności pokazały, że chociaż różnimy się doświadczeniami, to łączy nas potrzeba empatii i współpracy, a w tych różnicach i wspólnych celach tkwi siła społeczności, która ma potencjał i potrafi zmieniać rzeczywistość.
Konferencja zakończyła się, ale jej przesłanie pozostaje żywe – bądźmy dostępni dla tych, którzy nas potrzebują. Bo dostępność to coś więcej, niż hasło czy projekt. To odpowiedzialność każdego z nas. To w pewnym sensie także przyszłość, która czeka każdego, gdy z upływem czasu coraz bardziej stajemy się osobami o specjalnych potrzebach.
To dopiero początek drogi, którą musimy przejść razem a bez mapy – ani rusz…
Galeria zdjęć
Tekst i foto: Wiktoria Kwiecień